بيان آيه 141

لغت:

تمحيص در اصل تخليص و خالص گردانيدن است.

خليل گويد: محص يعنى خلوص از عيب (محصه- امحصه- محصاً) او را از هر عيبى خالص گردانيد.

اللهم محص عنا ذنوبنا- يعنى خداوندا پاك كن گناهان ما را.

2- محق در اصل نابود ساختن چيزى بتدريج و از اينرو معنى نقصان در آن خوابيده.

(انمحق الشي‌ء و تمحق) يعنى اندك اندك بركت آن برفت.

محاق: آخر ماه چون نور ماه كم كم از بين ميرود و پايان مى‌پذيرد.

تفسير:

اينك خداوند مصلحت در جابجا كردن روزگار (و اقبال) را بين مردم بيان ميكند:

(وَ لِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا): در معنى آيه چند قول گفته شده:

1- يعنى براى اينكه خداوند مؤمنان را امتحان كند.

(وَ يَمْحَقَ الْكافِرِينَ‌): يعنى آنها را نقصان دهد (از ابن عباس و مجاهد).

2- يعنى تا خداوند گناهان مؤمنان را برطرف كند (زجاج).

3- خداوند مؤمنان را با آزمايش و ابتلاء نجات دهد و كافران را در موقع امتحان هلاك سازد (از على بن عيسى).

و آيه دلالت دارد كه خداوند اقبال و دنيا را بين مردم جابجا ميكند (و هر روزى دنيا را بكام كسى ميچرخاند) تا گناه مؤمنان را پاك سازد و كافران را نابود گرداند و نقصان بخشد.