نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 4 صفحه : 236
حسن گويد: همه فرشتگان 5 هزار تن بودند و
معنى اينست كه خداوند شما را بهمگى پنجهزار فرشته كمك ميكند.
ديگرى گفته: معنى اين آيه اينست كه 8 هزار فرشته بودند (كه سه هزار
در آيه اول و پنج هزار در آيه دوم ذكر شده) معنى آيه دوم اينست كه «بخمسة آلاف
اخر» يعنى پنجهزار تن ديگر براى شما فرستاد.
و گفته شده كه وعده بكمك فرشتگان در روز احد است و خداوند بايشان
وعده داد كه اگر صبر كنند فرشتگان را بمددشان فرستد (از عكرمه و ضحاك)( مُنْزَلِينَ)- يعنى خداوند فرشتگان را از
آسمان فرستاد.
(بَلى)- بلى تصديق وعده است يعنى خداوند
همانطور كه بشما وعده داد عمل خواهد كرد.
(إِنْ تَصْبِرُوا)- اگر بر جهاد و انجام امر
خدا صبور باشيد( وَ تَتَّقُوا)- و از گناهان و مخالفت
پيغمبر بپرهيزيد.
(وَ يَأْتُوكُمْ)- و اگر مشركين بسوى شما
برگردند.
(مِنْ فَوْرِهِمْ هذا)- از همين راه- (از ابن عباس
و حسن و ربيع و مجاهد و ضحاك) گويند يعنى از خشم خود كه مشركان در روز احد بخاطر
شكست روز بدر در خشم بودند.
(يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ)- يعنى بشما نصرت خواهد داد و اين سخن از آنجاست كه قريش پس از
بازگشت از جنگ پشيمان شدند كه چرا مدينه را نگرفتند و زود قصد مراجعت نمودند.
خداوند به پيغمبرش وحى فرمود كه اصحاب را امر كند تا آماده رجوع بسوى
مشركان شوند و بايشان فرمود «كه اگر بشما جراحتى رسيده بكفار نيز مثل آن رسيده» و
بعد فرمود اگر بر جهاد پايدارى كنيد و بسوى دشمن برگرديد خداوند شما را به پنجهزار
ملك كمك ميكند. پس مسلمين با اين وعده با همه جراحاتى كه داشتند براى تعقيب و
اخراج كفار بيرون شدند. كسى اين خبر را بمشركان رسانيد مشركين ترسيدند نكند در
اين
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 4 صفحه : 236