بيان آيه 277

تفسير:

معناى اين آيه روشن است و تفسير آن در پيش گذشت.

و علت اينكه عمل صالح، نماز، زكات را با هم ذكر كرده اين نيست كه هر- كدام از اينها اگر تنها باشد پاداش ندارد زيرا اگر چنين باشد اين آيه سبب كم ارزش كردن آنها ميگردد بلكه مقصود از يك جا ذكر كردن آنها اينست كه بيشتر ترغيب به آنها شده و باعث اهميت و عظمت آنها گردد و يا منظور اينست كه بفهماند اگر تمام اينها با هم انجام شوند پاداش آنها خيلى زيادتر است از اينكه هر كدام به تنهايى بجا آورده شود چنان كه جاى ديگر مى‌فرمايد:

(وَ الَّذِينَ لا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ وَ لا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ)[1] و كسانى كه با خداوند، خداى ديگر را قرار نداده و كسى را كه خدا كشتن او را حرام كرده است نمى‌كشند. كه در اين آيه نيز وعده عذاب را بيان كرده كه بفهماند هر كدام از شريك قرار دادن براى خدا و قتل نفس موجب عذاب خواهد بود و براى ترساندن از انجام هر كدام از آنها است زيرا ناگفته پيداست كه كيفر شريك براى خدا قرار دادن شرط ديگرى ندارد (كه آدمكشى باشد) و معلوم است كه اگر عقاب در صورتى باشد كه هر دو با هم واقع شوند اين مطلب سبب عدم اهميت گناه هر كدام خواهد بود.

و قبلا گفته‌ايم كه اين آيه و امثال آن مى‌رساند كه ايمان هم از افعال جوارح نبوده و مربوط به آن هم نيست زيرا اگر از افعال جوارح بود صحيح نبود كه اعمال صالحه بآن عطف گردد زيرا عطف يك چيز بخودش درست نيست.

[1]- آيه 68 از سوره بقره