نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 27 صفحه : 245
و هر آينه تو هر كارى را كه قصد كردى انجام
ميدهى ولى غير تو قصد مى كند ولى انجام نميدهد، اين بيت از زهير بن ابى سلمى است
در قصيدهاى كه در آن مدح كرده هرم بن سنان و شاهد آن كلمه نغرى و يغرى است كه ياء
را در آن حذف نمودهاند.
لغات:
القارعه: گرفتارى و ناراحتى چنان كه دل را از ترس بشدّت ميكوبد و
القرع: زدن بشدّت اعتماد است، قرع يقرع قرعا، و از آنست مقرعه كوبه، و تقارع القوم
فى القتال هنگامى كه همديگر را بضرب شمشير ميزدند و القرعه مانند فال زدن است و
قوارع الدهر، بليّات و گرفتاريهاى روزگار است.
الفراش ملخهايى است كه گسترده ميشود و بر يكديگر سوار ميشوند و آن
غوغاء ملخ است (از فراء).
المبثوث: پراكنده در اطراف مثل اينكه حمل شدهاند بر رفتن در آن
جهات، و البثّ: تفريق و پراكنده كردن است، و البثه الحديث آن گاه كه باو حديث گويد
مثل آنكه شخصا آن را پيش دو نفر قرار داده است.
العهن: بمعناى پشم گوناگون و رنگارنگ است ميگويند عهن و عهنه.
عيشه راضيه: يعنى زندگى پسنديده فاعل بمعناى مفعول است، و بعضى
گفتهاند: يعنى صاحب خشنودى مثل قول ايشان فلان نابل يعنى صاحب نبل گويد:
و غررتنى و زعمت انّك
لابن بالصّيف تامر
و فريب دادى مرا و گمان كردم كه تو در تابستان صاحب شير و صاحب
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 27 صفحه : 245