ابن عبّاس گويد: التين مسجد نوح است كه بر جودى بنا شده و زيتون بيت
المقدّس است.
ضحاك گويد: التين مسجد الحرام است و الزيتون مسجد الاقصى است.
((وَ طُورِ سِينِينَ)) حسن گويد: يعنى سوگند به آن
كوهى كه خدا بر آن با موسى 7 سخن گفت، و سينين و سيناء هر دو يكيست.
مجاهد و قتاده گويند: معناى سينين مبارك حسن است و مثل اين است كه
گفته است كوه پر خير براى اينكه آن اضافه تعريف است.
عكرمه گويد: يعنى كوه پر گياه و درخت، مقاتل گويد، هر كوهى كه در آن
درخت ميوه باشد، پس آن سينين است، و سيناء بلغت نبط است.
عمرو بن ميمون گويد: شنيدم كه عمر بن خطاب در مكّه در نماز مغرب ميخواند،
و التين و الزيتون و طور سيناء، گويد، پس پنداشتم كه او قرائت ميكند تا اعلام كند
حرمت و احترام بلد را، و اين از موسى بن جعفر (ع) هم نيز روايت شده.
[1]- ميگويم: خدا لعنت كند بازرگانان حديث را كه براى پر كردن
جيب و شكم چرانى بامر دولتهاى غاصب و ستمكار مانند معاويه جعل حديث مى كردند، و از
آنان جوائز دريافت كرده و يا بآنها ميفروختند، و كعب الاحبار يكى از آن جاعلين و
بازرگانان حديث است، و از بديهيّات است كه مسجد دمشق همان مسجديست كه معاويه بنا
نموده و اموىها آن را تكميل و تزيين نمودند، و آن اگر از مساجد ملعونه نباشد از
مساجد مذمومه است كه هزار ماه و يا بيشتر در آن بمقام شامخ علوى جسارت و اسائه ادب
نمودند پس چطور ميشود كه مقصود از تين آن باشد، فافهم.( مترجم)
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 27 صفحه : 167