آنچه را كه خدا تو را در آن ترغيب نموده و از اعمال و نماز بخوان.

حسن و ابن زيد گويند: هر گاه از جهاد دشمنانت فارغ شدى پس كوشش كن بعبادت خدا و بگفته بعضى وقتى از جهاد دشمنان فارغ شدى به پرداز بجهاد با نفس خودت و بگفته برخى: هر گاه از اداء رسالت فارغ شدى، پس سعى كن در طلب شفاعت.

از على بن طلحه از اين آيه پرسيدند گفت سخن در آن بسيار است و ما شنيديم كه ميگويند، هر گاه از بيمارى بهبودى يافتى پس تندرستى و صحّت و فراغت خود را تابلو قرار بده براى عبادت و بر اين مطلب دلالت ميكند آنچه روايت شده كه شريح (قاضى معروف) گذشت بدو نفر كه با هم كشتى ميگرفتند، پس گفت اين كار امر فارغ نيست خداوند سبحان فرمود( فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ وَ إِلى‌ رَبِّكَ فَارْغَبْ‌)، يعنى حوائج و نيازمنديهاى خود را به پروردگارت بگو و آن را به هيچكس از خلق خدا نگو.

عطاء گويد اراده نموده تضرع و زارى باو را در حالى كه ترسان از آتش و راغب به بهشت باشد.[1]

[1]- حافظ حاكم حسكانى در شواهد التنزيل ص 349 در ذيل آيه فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ، گويد: حديث كرد مرا على بن موسى بن اسحاق باسنادش از ابى بصير از حضرت امام صادق 7 در( قول خداى تعالى) فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ فرمود، يعنى بعد از آنكه از تبليغ رسالت فارغ شدى تعيين نما على 7 را براى ولايت.

مترجم گويد: باين مضمون باسناد مختلف پنج روايت از حضرت صادق 7 روايت نموده كه در تمام فرمودند: على 7 را تعيين كن براى ولايت بر مردم و وصايت و خلافت بعد از خودت. دنباله پاورقى از صفحه قبل:

محدّث بحرينى در تفسير برهان در ذيل سوره مذكوره سيزده روايت باسناد مختلف نقل كرده كه مضمون تمام آنها همان معناى مذكور است و براى نمونه حديث ششم آن را از اصول كافى كلينى مينگارم.

گويد محمد بن يعقوب( كلينى) باسنادش در حديث طولانى از حضرت صادق 7 روايت نموده كه فرمود، قال اللَّه جلّ ذكره‌( فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ‌)، ميفرمايد، هر گاه فارغ شدى تعيين كن على( ع) را بوصايت خودت و اعلام كن ايشان را فضل و مقام او را بآشكارايى، پس سه مرتبه گفت

من كنت مولاه فعلىّ مولاه اللّهم وال من والاه و عاد من عاداه ...

ميگويم و اهل البيت ادرى بما فى البيت- اهل خانه داناترند به اينكه در خانه چيست يعنى امام صادق 7 داناست كه قرآن مجيد چگونه نازل شده است.