عليكم يعنى پس تخفيف داد بر شما.

((فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ)) پس آنچه ميسورتان ميشود از قرآن بخوانيد در نماز شب و نيز اجماع و اتّفاق كردند مفسّرين كه مقصود از قيام اوّل سوره در قول خدا( (قُمِ اللَّيْلَ)) آن قيام براى نماز است مگر ابو مسلم كه ميگويد كه مقصود قرائت مطلق قرآنست نه غير.

و بعضى گفته‌اند: معناى فاقروا پس نماز بخوانيد آن مقدار كه ميسورتان باشد و تعبير كرده از صلاة بقرآن براى اينكه نماز شامل قرائت قرآن هم است (چون سوره حمد و توحيد قرآنست) و كسى كه ميگويد مراد بآن قرائت قرآنست در غير نماز نزد بيشتر از مفسّرين محمول باستحباب است نه واجب، براى اينكه اگر قرائت واجب باشد حفظ آن نيز واجب باشد.

و بعضى از آنها گفته‌اند: محمول بر وجوبست زيرا قارى از اعجاز قرآن و آنچه در آنست از دليلهاى توحيد و ارسال پيامبران مطّلع ميشود و لازم هم نميآيد كه حفظ قرآن واجب باشد زيرا آن از مستحبّاتيست كه بآن تأكيد شده‌[1] و مورد رغبت شارع است. آن گاه اختلاف كرده‌اند در مقدارى كه متضمّن اين امر است از قرائت. سعيد بن جبير گويد: پنجاه آيه ابن عبّاس گويد صد آيه‌

[1] آنچه از امر تبادر بذهن ميكند واجب عينى است و شكّى نيست كه قرائت قرآن در غير نماز بر احدى واجب نيست و امّا وجوب كفايى براى اينكه معجزه باقيه پيامبر اسلام 6 كهنه و مندرس نشود و مهجور نگردد و شكّى در وجوب آن نيست پس واجب است آنچه متعلّق بالفاظ قرآن و معانى و تفاسير آنست تدريس شود براى او امر مؤكّده‌اى كه از شارع، و رهبران دين رسيده و اصرار و حرص مسلمانها بر اين و آنچه را كه تدوين، و تأليف شده از كتب نحوى و علوم ادبيّه و آنچه را كه دفاتر نوشته شده و برنامه( هايى كه در مدارس براى اين موضوع تأسيس گرديده و اين مستفاد از كتاب كنز العرفان( فى فقه القرآن) است و امّا وجوب حفظ نماز پس مورد اختلاف ميان علماء ما است پس بعضى تجويز كرده‌اند خواندن از روى قرآن را در حال اختيار پس اگر اراده كرده‌اند مقدار واجب را پس اين خلاف سيره علما و مسلمين است و گر چه روايت صيقل وارد شده در اين مطلب و علّامه حلى( ره) در كتاب مختلف خود تمسّك بآيه( فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ) نموده بر وجوب سوره بعد از حمد بعلّت اينكه خداى تعالى واجب فرمود آنچه ميسور است خارج ميشود زيادتر از سوره بعد از حمد( و فيه تأمل) در اين قول علّامه تأمل است زيرا باتّفاق كلّ سوره در نماز شب واجب نيست.

و نيز استدلال شده بروايت منصور بن حازم و آن كفايت ميكند با شهرتى كه دارد و احتياط هم ايجاب ميكند وجوب سوره را و فاضل مقداد ميگويد روايات اهل بيت بوجوب سوره بسيار است و او داناتر است بآنچه گفته ولى ما نديديم چيزى از آن روايات را مگر روايت منصور بن حازم را.( شعرايى)