ميكنى‌( (وَ ما عَلَيْكَ أَلَّا يَزَّكَّى)) يعنى چه چيز تو را ملزم داشته كه باو التفات كنى اگر اسلام نياورد و از نجاست كفر پاك نگردد زيرا بر تو نيست مگر ابلاغ و رسانيدن‌( (وَ أَمَّا مَنْ جاءَكَ يَسْعى‌)) و امّا آن كسى كه نزد تو ميآيد و كوشش دارد يعنى ابن امّ مكتوم كه عمل در خير ميكند( (وَ هُوَ يَخْشى‌)) و حال آنكه او ميترسد از خداى عزّ و جلّ‌( (فَأَنْتَ عَنْهُ تَلَهَّى)) يعنى تو از او تغافل نموده و از او مشغول بديگرى ميشوى‌( (كَلَّا)) يعنى ديگر تكرار نكن و تنفّر كن از آن‌( (إِنَّها تَذْكِرَةٌ)) يعنى آيات قرآنى تذكّر و موعظه است براى مردم.

((فَمَنْ شاءَ ذَكَرَهُ)) هر كس خواهد آن را ياد كند. يعنى تنزيل يا قرآن يا وعظ و اندرز را و معنا اينست. پس كسى كه خواهد آن را ياد كند ياد كند و در اين مطلب دلالت بر اينست كه بنده قدرت بر فعل دارد و در آن مخيّر است و قول خدا (كلّا) در آن دلالت بر اينست كه در آينده براى او نيست كه بتواند كارى كند. و امّا گذشته پس نهى و منعى از اين در آن تقدّم نيافته پس معصيت نيست. سپس خداوند سبحان خبر به جلالت و عظمت مقام قرآن نزد خود داده و فرموده‌( (فِي صُحُفٍ مُكَرَّمَةٍ)) ابن عبّاس گويد: يعنى اين قرآن يا اين تذكره و خاطر نشان در كتابهاى بزرگى نزد خداست و آن لوح محفوظست و بعضى گفته‌اند: يعنى كتب پيامبران كه بر آنها نازل شده مثل قول خداى سبحان‌( (لَفِي الصُّحُفِ الْأُولى‌)).

((مَرْفُوعَةٍ)) در آسمان هفتم. و بعضى گفته‌اند: مرفوعه يعنى خداوند آن را از دناست و پليدى نجاستها بلند و دور داشته‌( (مُطَهَّرَةٍ)) يعنى آن را دست نبايد بزند مگر پاكان. جبائى گويد: آن قرآن محفوظ از اينست كه دست كفّار بآن برسد. براى آنكه آن در دست فرشتگان است در بهترين مكانها