(لَهُ الْمُلْكُ‌) تنها پادشاهى او راست لا غير، الف و لام براى استغراق جنس است، يعنى اوست مالك تمام اينها و تصرّف كننده در آنها هر طورى كه بخواهد.

(وَ لَهُ الْحَمْدُ) بر تمام اين نعمتها براى اينكه مقصود از آفرينش و ايجاد تمام موجودات آسمانى و زمين احسان بخلق و سود ايشانست بآن وسيله، پس براى اين احسان مستحق حمد و سپاس است.

(وَ هُوَ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ) يعنى: ايجاد ميكند معدوم و نابود مينمايد موجود را و تغيير ميدهد احوال را چنان كه بخواهد.

(هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ‌) يعنى: آفريد و ايجاد كرد شما را از عدم چنان كه خواست و اراده نمود، جبائى گويد: خطاب باهل تكليف (انسان هاى عاقل و بالغ ملتفت) است.

و بعضى گفته‌اند: بلكه آن خطاب عام و متوجّه عموم خلقت است، و سخن در اينجا تمام و سپس شروع نمود و فرمود:

(فَمِنْكُمْ كافِرٌ) به اينكه اقرار نكرد كه خداوند او را آفريده مانند دهريّه (و كمونيستها كه منكر خدايند).

(وَ مِنْكُمْ مُؤْمِنٌ‌) زجاج گويد: مردمى كه اقرار دارند به اينكه خداوند آنها را آفريده.

ضحاك گويد: يعنى: پس از شما مردمى هستند كه در باطن كافرند و در ظاهر مؤمن مانند منافقان و از شما افرادى هستند كه در نهانى و باطن مؤمن و در ظاهر و آشكارا كافرند مانند عمّار و دو رفيقش، عطاء بن ابى رياح گويد: يعنى بعضى از شما كافر بخدا و مؤمن به ستارگان، و