نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 25 صفحه : 39
(يَحْسَبُونَ كُلَّ صَيْحَةٍ عَلَيْهِمْ)
خداوند ايشان را توصيف بضعف، و جزع نموده يعنى هر صدا و فريادى را كه ميشنوند
پندارند بر آنها واقع خواهد شد، يعنى ميپندارند كه صيحه كشنده آنها و از ترس و بيم
گمان ميكنند كه آنها مقصود و مرادند، و اين مانند اينست كه در ارتش و لشگر منادى
ندا كند يا كسى برفيقش فرياد زند يا حيوانى رم كرده و فرار كند و يا گمشدهاى را
اعلان كنند.
و بعضى گفتهاند: يعنى وقتى فريادى بشنوند گمان ميكنند كه آيهاى
درباره آنها و كشف حالشان نازل شده چون خود ميشناختند كه در سينه هايشان تقلّب و
خيانت است و براى همين گفته شده (المريب خائف) آدم مشكوك و متقلّب ترسناك است، پس
خداوند سبحان از عداوت آنها خبر داده و فرموده.
((هُمُ الْعَدُوُّ)) در حقيقه دشمن تو و مؤمنين
ميباشند.
((فَاحْذَرْهُمْ)) پس احتياط و دورى كن از
ايشان به اينكه آنها را بر سرّ و راز خود آگاه كنى.
(قاتَلَهُمُ اللَّهُ) يعنى: خدا ايشان را ذليل و
لعنت كند، و بعضى گفتهاند: كه آن نفرين بر هلاكت ايشانست بعلّت اينكه هر كسى را
كه خدا بكشد او مقتول و هر كسى را غالب شود پس او مغلوب است(
أَنَّى يُؤْفَكُونَ) ابو مسلم گويد: يعنى چگونه با بسيارى
دلائل از حق منصرف ميشوند و روى ميگردانند، و اين توبيخ و سرزنش و سركوبى است و
استفهام نيست.
و بعضى گفتهاند يعنى چگونه دروغ ميگويند (از افك بمعناى كذب و دروغ
است).
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 25 صفحه : 39