نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 25 صفحه : 268
نابغه شاعر گويد:
كلينى لهم يا أميمة ناصب
و ليل اقاسيه بطيّ الكواكب
اى اميمه مرا واگذار بابتلاء و غصّه صاحب دشمنى و عداوت و شبى كه به
سير كردن ستارگان سخت ميگذرانم. شاهد اين بيت كلمه ناصب است كه بمعنى ذو نصب آمده.
يعنى صاحب نصب پس مثل اينكه باميمه عيش و خوشى داده شد تا خشنود شود
براى او بمنزله طالبه و خواهان عيش و خوشى بود چنانچه شهوت بمنزله طالبه است براى
مشتهى و صاحب اشتها.
و بعضى گفتهاند: آن مانند ليل نائم شب خوابيده.
و سرّ كاتم: راز مكتوم و حفظ شده و ماء دافق: آب جهنده بر صورت
مبالغه در صفت كه اشتباه در معنى نباشد است.
القطوف: جمع قطف و آن چيزيست كه ميوهجات را جمع ميكند. و قطف بفتح
مصدر است.
اعراب:
كتابيه مفعول اقرأوا. است براى اينكه در كنار او( قُطُوفُها دانِيَةٌ) در محلّ جرّ است بجهت اينكه
صفت جنّت ميباشد.
مقصود و تفسير:
سپس خداوند سبحان قصّه نوح 7 را بيان كرد و فرمود:
(إِنَّا لَمَّا طَغَى الْماءُ) ما
هنگامى كه آب طغيان كرد يعنى تجاوز از حدّ معروف نمود تا زمين آنكه و آنچه بر آن
بود غرق و هلاك نمود مگر آنكه را خدا نجات آنها
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 25 صفحه : 268