(فَامْشُوا فِي مَناكِبِها) مجاهد گويد: يعنى پس در راه‌ها و دره‌هاى آن راه رويد. ابن عبّاس و قتاده گويند يعنى در كوه‌هاى آن براى اينكه منكب هر چيز بلندى آن چيز است. آن گاه. اگر اين امر ترغيب باشد پس مقصود اينست. مشى كنيد در طاعت خدا. و اگر براى اباحه باشد پس رفتن در زمين براى يافتن سود در تجارت را مباح نموده است.

(وَ كُلُوا مِنْ رِزْقِهِ‌) يعنى بخوريد از آنچه خداوند در روى زمين و كوه‌ها از زراعت و درختان رويانيده است كه حلال است.

(وَ إِلَيْهِ النُّشُورُ) جبائى گويد: يعنى و بسوى حكم خداست مرجع و بازگشت در قيامت. و بعضى گفته‌اند: و بسوى اوست زنده نمودن براى محاسبه كردن. پس اوست مالك زنده نمودن و تواناى بر او.

سپس خداى سبحان كفّار را تهديد نموده و ايشان را از ارتكاب گناه و انكار ربوبيّت خدا زجر داده و فرمود:

(أَ أَمِنْتُمْ مَنْ فِي السَّماءِ) يعنى آيا در امان هستيد از عذاب كسى كه در آسمانست سلطنت و امر و نهى و تدبير او چاره‌اى نيست كه اين معنى مراد باشد. براى محال بودن اينكه خداوند جلّ جلاله در مكان و يا جهتى باشد.

و بعضى گفته‌اند: مقصود بقول او( مَنْ فِي السَّماءِ) فرشته موكّل به عذاب گناهكارانست.

(أَنْ يَخْسِفَ بِكُمُ الْأَرْضَ‌) يعنى زمين را شكافته و شما را در آن پنهان كند هر گاه، معصيت او نموديد.

(فَإِذا هِيَ تَمُورُ) يعنى پس ناگاه زمين لرزيده و حركت ميكند و مقصود. اينكه خداوند در موقع خسف زمين را حركت ميدهد، تا اينكه‌