شدن آنها سبقت گرفته بود.

((وَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ)) و براى ايشان در آخرت با بيرون رفتن از وطنشان.

((عَذابُ النَّارِ)) عذاب و شكنجه آتش است چون يك نفر از ايشان ايمان نياوردند.

و بعضى گويند: بدرستى كه اين مطلب مشروط باصرار و لجاجت آنها و ترك توبه است.

((ذلِكَ)) يعنى اين بلايى كه بسر ايشان آورديم براى اينست.

((بِأَنَّهُمْ شَاقُّوا اللَّهَ)) كه ايشان مخالفت با خدا و پيامبر او نمودند، سپس تهديد نمود و بيم داد هر كسى را كه اقتدا بآنان كند و راه آنها را در مخالفت خدا و رسول او پيش گيرد پس گفت:

((وَ مَنْ يُشَاقِّ اللَّهَ)) و كسى كه مخالفت با خدا كند.

((فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقابِ)) پس بدرستى كه خدا عقوبتش سخت است معاقبه ميكند ايشان را بر مخالفتشان سخترين عقاب را.

((ما قَطَعْتُمْ مِنْ لِينَةٍ)) مجاهد و ابن زيد گويند: نه بريديد و قطع نكرديد شما از درختان سودمند خرما را از اقسام خرماها.

ابن عباس و قتاده گويند: هر درخت خرمايى را غير از خرماى فشرده و غير مرغوب.

((أَوْ تَرَكْتُمُوها قائِمَةً عَلى‌ أُصُولِها)) يا واگذار ديد آن را بريشه خود پس قطع نكرديد آن را و نكنديد از ريشه.

((فَبِإِذْنِ اللَّهِ)) يعنى پس بامر خداست تمام اينها براى شما جائز است خدا ميداند آن را و بشما اذن داده تا آنكه خوار و ذليل كند بدين وسيله‌