نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 24 صفحه : 268
((فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيامُ شَهْرَيْنِ
مُتَتابِعَيْنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا)) يعنى:
پس كسى كه نيافت كه بندهاى آزاد كند پس بر عهده و ذمّه اوست دو ماه متوالى، و
پياپى پيش از جماع روزه بدارد و تتابع پيش بيشتر فقهاء اينست كه دو ماه هلالى پشت
سر هم و بدون فاصله روزه بگيرد يا شصت روز تمام روزه بدارد، و اصحاب ما گفتهاند
كه هر گاه او يك ماه روزه گرفت و از ماه دوّم چيزى گر چه يك روز باشد روزه بگيرد
پس بدون عذر افطار كند، پس خطا كرده جز آنكه بنا بر آن گذارد و لازم نيست از سر
شروع كند و اگر قبل از اين افطار كند بايد از سر شروع كند و وقتى شروع بروزه كرد و
بعضى از آن را گرفت سپس بندهاى يافت بر او لازم نيست كه رجوع بآن كند و اگر
برگردد و بنده آزاد كند افضل خواهد بود و عدّهاى از- فقهاء گفتهاند كه بر او
لازم است برگردد و بنده آزاد كند و قول او:
((فَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَإِطْعامُ سِتِّينَ مِسْكِيناً)) يعنى كسى كه طاقت و توان روزه گرفتن را نداشت براى بيمارى يا پيرى،
پس بر ايشان است سير كردن شصت فقير و بينوا براى هر مسكينى نصف صاع نزد اصحاب ما
پس اگر قدرت مالى نداشت پس يك مد (ده سير يا يك كيلو)(
(ذلِكَ)) يعنى اين كفارهاى كه توصيف كرديم واجب فرمود(
(لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ)) يعنى براى آنكه تصديق
كنيد به آنچه را كه پيامبر 6 آورده و تصديق كنيد به اينكه خداوند باو فرمان داده
است.
((تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ)) يعنى آنچه را كه
توصيف نمود از كفارات در ظهار يعنى آن شرايع خدا و احكام اوست.
((وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ أَلِيمٌ))
يعنى و براى انكار كنندگان و تجاوز كنندگان از حدود خدا عذاب درد آوريست در آخرت.