نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 68
احترام و تكريم قرار داده است، زيرا خداوند
به پيامبرشان دستور فرموده است كه براى گناهان آنان استغفار نمايد، و بدون پيامبر
هم شفيعى است كه دعايش در حق آنان به استجابت خواهد رسيد. آن گاه خداوند از دانش
خود نسبت به آنان و حالات مردم و سرانجامشان خبر داده مىفرمايد:
(وَ اللَّهُ يَعْلَمُ مُتَقَلَّبَكُمْ وَ مَثْواكُمْ) از ابن عبّاس نقل شده است كه يعنى:
خداوند از تصرّفات شما و اعمالتان در دنيا و مصيرتان در آخرت كه بسوى
بهشت خواهد بود يا جهنّم اطّلاع دارد.
و از عكرمه نقل شده است كه يعنى خداوند از نقل و انتقال شما در أصلاب
پدران به ارحام مادران و اقامتتان در زمين آگاه است.
و از ابن كيسان نقل شده است كه يعنى: خداوند از گردش شما از پشت به
رو و اقامتگاهتان در قبرها خبر دارد.
و بعضى هم گفتهاند يعنى: خداوند از گردش شما در روز و اقامتگاه و
خوابگاهشان در شب خبر دارد، يعنى خداوند از جميع حالات شما آگاه است و چيزى بر او
پوشيده نيست، و سپس به نقل از مؤمنين مىفرمايد:
(وَ يَقُولُ الَّذِينَ آمَنُوا لَوْ لا نُزِّلَتْ سُورَةٌ) يعنى مؤمنين مىگويند: چه مىشد كه سورهاى نازل مىشد؟ زيرا با
نزول قرآن انس گرفته بودند، و هر گاه دير قرآن نازل مىشد به وحشت مىافتادند، تا
أوامر الهى را نسبت به خود دانسته و آنها را بكار بندند.
(فَإِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ مُحْكَمَةٌ)
يعنى: هر گاه سورهاى محكم كه در آن آيه متشابهى و تأويلى وجود ندارد نازل مىشد.
بعضى گفتهاند يعنى سورهاى كه تخفيف قبلى را در مورد جهاد نسخ كند.
قتاده گويد: هر سورهاى كه در آن از جهاد ذكرى بميان آمده باشد سوره
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 68