را هلاك كنيم، يعنى: اگر ما بخواهيم اينان را هلاك كنيم چه كسى هست كه آنان را در امان قرار دهد؟ سپس خداوند بمنظور توبيخ و توهين كافران و منافقين مى‌فرمايد:

(أَ فَمَنْ كانَ عَلى‌ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّهِ) يعنى: آيا كسى كه در دين خود يقين دارد، و در اعتقادش به يكتاپرستى و أحكام دين داراى برهانى روشن است.

(كَمَنْ زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ) يعنى: شيطان گناهانش را برايش زينت داده، و او را گمراه ساخته است.

(وَ اتَّبَعُوا أَهْواءَهُمْ) و از خواسته‌هاى نفسانى خود پيروى نمودند، و اين صفت مربوط به كسانى است كه مشركين هستند و از ابن زيد نقل شده است كه اينان منافقين مى‌باشند كه داراى اين وصف هستند.

و از حضرت باقر (ع) هم روايت شده است كه منظور از اينان منافقين هستند[1].

آن گاه به توصيف بهشتهايى كه به مؤمنين وعده آن را داده‌اند پرداخته مى‌فرمايد:

(مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ) تفسير آن در سوره رعد گذشت.

(فِيها أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَيْرِ آسِنٍ) يعنى: آبهاى بهشت بخاطر زياد ماندن مانند آبهاى دنيا تغيير پيدا نمى‌كند.

(وَ أَنْهارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ) كه نه ترش است و نه زبان‌گز، و هم- چنين ديگر عوارضى كه در دنيا به شيرها مى‌رسد.

(وَ أَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ) يعنى: نهرها از خمرى كه لذيذ است و

[1] تفسير ابن عبّاس صفحه 316 مى‌گويد: منظور از كَمَنْ زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ أبو جهل است.