(كُلُّ امْرِئٍ بِما كَسَبَ رَهِينٌ) مقاتل گويد: يعنى: هر انسان كافرى در جهنّم در گرو اعمال شرك آميزى است كه انجام داده است.

و اما مؤمن در گرو نخواهد بود زيرا خداوند در جاى ديگر فرموده است:

(كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهِينَةٌ إِلَّا أَصْحابَ الْيَمِينِ‌)[1] كه در آن مؤمنين استثناء شده‌اند.

بعضى گفته‌اند يعنى: با هر انسان آن گونه رفتار خواهد شد كه استحقاق آن را دارد، و طبق آنچه كه انجام داده است مجازات ميشود، اگر عبادتى انجام داده است ثواب آن را مى‌بيند، و اگر گناهى كرده است به مجازات آن ميرسد و هيچكس را بخاطر گناهى كه ديگرى كرده است مجازات نخواهند نمود، آن گاه خداوند به يادآورى آنچه از نيكيها و نعمت كه بر آنان خواهد افزود پرداخته ميفرمايد:

(وَ أَمْدَدْناهُمْ بِفاكِهَةٍ) يعنى: پشت سرهم به آنان كمك رسانديم، زيرا امداد بمعنى آوردن چيزى است پس از چيز ديگر، و فاكهة عبارتست از جنس ميوه.

(وَ لَحْمٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ) يعنى: به آنان عطا كرديم و ياريشان نموديم با گوشت از جنسى كه ميل داشتند.

(يَتَنازَعُونَ فِيها كَأْساً) يعنى: ميان خود جامهاى شراب را رد و بدل مى‌نمايند، آن گاه به توصيف جامهاى شراب پرداخته ميفرمايد:

(لا لَغْوٌ فِيها وَ لا تَأْثِيمٌ) كه در اثر نوشيدن اين شراب كارهاى زشت از آنان سر نميزند، زيرا لغو بمعنى كارهاى باطل است، و نيز كارهايى گناه باشد

[1]- سوره مدثر، آيه 38 يعنى:( هر انسانى در گرو اعمال خويشتن است جز اصحاب يمين.