داشت، بلكه سرزنش و مذمّت براى آنان است كه دعوتت را نپذيرفته‌اند.

مفسّرين گويند: پس از آنكه اين آيه نازل شد رسول خدا 6 و مؤمنان اندوهناك شدند و فكر ميكردند كه ديگر وحى از پيامبر قطع شده است و ديگر عذاب الهى فرا خواهد رسيد، تا اينكه آيه بعدى نازل شد.

با سند از مجاهد روايت شده است ميگويد: على بن ابى طالب (ع) غمگين و در حالى كه دستارى بخود پيچيده بود بيرون آمد، و هنگامى كه آيه نازل شد (فَتَوَلَّ عَنْهُمْ فَما أَنْتَ بِمَلُومٍ‌) هيچكدام از ما نبود مگر آنكه يقين بهلاكت پيدا كرده بوديم، چون به پيامبر گفته شده بود از آنان روى بگردان، اما پس از آنكه نازل شد:

(وَ ذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرى‌ تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ) ما نفس راحتى كشيديم، كلبى گفته است يعنى بوسيله قرآن مؤمنين قومت را موعظه كن زيرا پند و اندرز براى مؤمنين سودبخش است.

(وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ) يعنى: من جن و انس را نيافريده‌ام مگر براى آنكه مرا بپرستند و ربيع گفته است ليعبدون بمعنى (لعبادتهم اياى) ميباشد، يعنى آنان مرا عبادت كنند و شايسته پاداش نيك گردند.

و از مجاهد نقل شده است يعنى: من آنان را نيافريده‌ام مگر براى آنكه به آنان امر و نهى كنم و از آنان بخواهم كه مرا پرستش كنند.

لام در (ليعبدون) لام غرض است باين معنى كه هدف از آفرينش جن و انس آنست كه آنان را در معرض پاداش نيك قرار دهم، و اين بدست نمى‌آيد مگر بوسيله انجام دادن عبادتها پس اينطور ميشود كه خداوند هدفش از آفرينش جن و انس عبادت است، بنا بر اين اگر گروهى او را عبادت نكردند غرض و هدف آفرينش باطل نخواهد شد، و مانند كسى مى‌ماند كه غذايى را براى مردمى فراهم آورده و آنان را دعوت كرده است كه آن غذا را بخورند، و آن مردم حاضر