مى‌دهد كه او است آن كس كه آفريدگان را پس از آنكه به صورت جماد در آمده و مرده‌اند دوباره زنده مى‌كند، و پس از آنكه زنده شدند، دوباره آنان را مى- ميراند، و دگر بار روز قيامت آنان را زنده خواهد ساخت، و منظور از (وَ إِلَيْنَا الْمَصِيرُ) نيز همين است.

(يَوْمَ تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنْهُمْ) يعنى: روزى كه زمين براى آنان شكافته مى‌شود و از دل آن بيرون مى‌آيند.

(سِراعاً) و بدون توقّف به سوى منادى حق خواهند شتافت.

(ذلِكَ حَشْرٌ) و حشر به معنى جمع آورى است كه از هر سو رانده شوند.

(عَلَيْنا يَسِيرٌ) يعنى: و اين عمل براى ما ساده و آسان است، با اينكه مخلوقات قبور و ديارشان از يكديگر فاصله بسيار دارد.

آن گاه خداوند پيامبرش را تسليت داده مى‌فرمايد:

(نَحْنُ أَعْلَمُ بِما يَقُولُونَ) يعنى: آنچه را كه اين كافران در مورد تكذيب تو و انكار پيامبريت و انكار رستاخيز مى‌گويند بر ما پوشيده نيست، و از هر چيز آنان آگاهيم.

(وَ ما أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ) يعنى: تو بر دلهاى آنان سلطه و قدرت ندارى كه بتوانى آنان را مجبور به ايمان آوردن كنى، و تو تنها برانگيخته شده‌اى كه آنان را بيم داده، دعوت كنى، و تشويقشان نمايى، و اين معنى گفتار ابن عبّاس است.

تغلب گويد: كلماتى بر وزن فعال داريم كه به معنى مفعل مى‌آيد، مانند دراك كه بمعنى مدرك آمده است و مانند (سراع) كه به معنى مسرع است، و سيف سقاط به معنى مسقط است و بكاء كه به معنى مبكى است.

علىّ بن عيسى گويد: از اين باب شنيده نشده است مگر دراك از ادركت، و بعضى هم جبّار را نيز از جبرته على الأمر، بمعنى أجبرته گفته‌اند، و اين لغت كنانه است.