responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 23  صفحه : 27

و در آيه 35 جزء قرائت‌هاى نادره در قرائت حسن و عيسى ثقفى (بلاغا) به نصب آمده است.

و نيز در قرائت ابن محيصن آمده است (فهل يهلك) به فتح ياء.

دليل قرائت:

ابو على گويد: اينكه قرّاء خوانده‌اند: (أ و لم يروا أن اللَّه الذى خلق السماوات و الأرض) تا (بقادر) از باب حمل بر معنى است، و علّت آنكه باء بر (قادر) وارد شده است آن است كه آيه به اين معنى است: (أَ وَ لَيْسَ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِقادِرٍ)[1].

و از لحاظ حمل بر معنى مثل اين مورد است قول شاعر كه گفته است:

بادت و غيّر آيهنّ مع البلى‌

الّا رواكد جمرهنّ هباء[2]

. و سپس شاعر گويد: (و مشجّج أمّا سواء قذاله) زيرا چون جمله (غيّر مع البلى الّا رواكد) بمعنى بها رواكد است مصرع بعدى (مشجج) بر آن عطف شده است.

و بر همين منوال است آيه (يُطافُ عَلَيْهِمْ بِكَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ‌) كه به دنبال آن مى‌فرمايد: (وَ حُورٌ عِينٌ‌) زيرا يطاف عليهم بكذا در معنى لهم فيها كذا است.[3]


[1]- و چون جمله در معنى نفى است باء بر سر خبر منفى در آمده است.

[2]- ضمير در( بادت) به( ديار) بر مى‌گردد، و در يك نسخه بجاى مع من آمده است، و رواكد بمعنى سه پايه است و مشتق از ركود است بدين جهت كه سه پايه ثابت است، و دنباله مصرع دوم و مشجج چنين است( فبدأ و غيّب ساره المعرّاء و المشجج)

[3]- منظور مؤلّف محترم آيه 20- 17 از سوره واقعه است( وَ يَطُوفُ عَلَيْهِمْ(- وِلْدانٌ مُخَلَّدُونَ بِأَكْوابٍ وَ ... حور عين( و آيه مذكور( يطاف) در سوره صافّات آيه 37 است كه( و حور عين) بر آن عطف نشده است، روشن است كه اين اشتباه در اثر اعتماد به حافظه بوده است، بنا بر اين هنگامى كه( و حور عين) معطوف بر يطاف نشد بلكه معطوف بر يطوف عليهم بود از حمل بر معنى خارج و نمى‌تواند شاهد بحث ما باشد، زيرا( وَ حُورٌ عِينٌ) عطف بر لفظ يطوف عليهم خواهد شد و معنى هم درست است، زيرا در فرض توهّم مؤلّف محترم عطف( حور عين) بر يطاف عليهم بصيغه مجهول بدين معنى بود كه حور عين را براى آنان مى‌گردانند، و چون اين معنى صحيح نبوده است و حور عين را عطف بر معنى گرفته مى‌فرمايند يطاف عليهم يعنى: لهم فيها كذا- مترجم)

نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 23  صفحه : 27
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست