نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 255
آدم.
(وَ نَعْلَمُ ما تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ)
يعنى: از آنچه در قلب آنان بگذرد آگاهيم، و نيز از مكنونات دل او كه آن را براى
احدى از مخلوقين آشكار نمىسازد آگاه هستيم.
(وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ) ما
از نظر آگاهى نزديكتر از رگ گردن به او هستيم.
(مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ) و حبل الوريد، رگى
است كه در بدن انسان پراكنده است، و در تمام اعضاء بدن انسان مخلوط است.
ابن عباس و مجاهد گفتهاند: حبل الوريد رگى است در حلقوم.
حسن گفته است: حبل الوريد رگى است وابسته به قلب، يعنى: ما از قلب
انسان به او نزديكتر هستيم.
بعضى هم گفتهاند: يعنى ما به او نزديكتر هستيم از كسى كه در نزديكى
به منزله حبل الوريد او است.
بعضى گفتهاند يعنى: ما بيشتر از حبل الوريد بر انسان تسلّط داريم،
با اينكه حبل الوريد به بدن انسان نزديكتر از هر چيز و بر آن مسلط است.
بعضى هم گفتهاند يعنى: ما در ادراك از حبل الوريد به او نزديكتر
هستيم اگر حبل الوريد داراى ادراك باشد.
آن گاه خداوند يادآور مىشود كه با آگاهى نسبت به انسان دو فرشته را
بر او گمارده است كه اعمال او را ثبت مىنمايند تا با دليل او را ملزم كنند و
ميفرمايد:
(إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيانِ) اذ
متعلق است به( (وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ))
يعنى: ما داناتر و با تسلّطتريم نسبت به انسان هنگامى كه آن دو برخورد كننده كه دو
فرشتهاند اعمال او را مىگيرند و براى او مىنويسند همان گونه كه نويسنده املاء
مىنويسد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 255