نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 18
در باره آن به ايشان داديم، و آنان را به
كارهاى نيك تشويق نموده، از كار- هاى زشت باز داشتيم، و هر نوع مانعى از سر راهشان
برداشتيم.
(وَ جَعَلْنا لَهُمْ سَمْعاً وَ أَبْصاراً وَ أَفْئِدَةً) و به آنان گوش و چشمها و دلها داديم ..
آن گاه خداوند از حال آنان خبر مىدهد كه از پذيرفتن برهانهاى الهى
و تفكر در مطالبى كه آنان را به سوى توحيد راهنمايى مىكند سرباز زده، حاضر نيستند
در اين باره فكر كنند، با اينكه خداوند به آنان فهم و دركى صحيح داده بود كه
مىتوانستند به وسيله آن دليل و برهان را درك كنند.
(فَما أَغْنى عَنْهُمْ سَمْعُهُمْ وَ لا أَبْصارُهُمْ وَ لا
أَفْئِدَتُهُمْ مِنْ شَيْءٍ) يعنى: گوش و چشم و دل براى
آنان فايدهاى ندارد، زيرا پند نگرفته چشم و قلب خود را در نگريستن و تدبّر بكار
نگرفتهاند.
(إِذْ كانُوا يَجْحَدُونَ بِآياتِ اللَّهِ)
زيرا نسبت به نشانهها و دليلهاى خداوند انكار مىورزيدند.
(وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ، وَ لَقَدْ
أَهْلَكْنا ما حَوْلَكُمْ مِنَ الْقُرى) يعنى: اى مردم مكه!
ما قوم هود را كه در يمن بودند، و قوم صالح را كه در حجر بودند، و قوم لوط را كه
در سر راه مكه به شام بودند بهلاكت رسانديم.
(وَ صَرَّفْنَا الْآياتِ) يعنى: و آيات را
گردانديم، و گرداندن آيات عبارت است از تغيير اين آيات گاهى بصورت معجزه گاهى
بصورت هلاك ساختن، گاهى بصورت يادآورى نعمتها، و گاهى بصورت يادآورى بلاها، و گاهى
بصورت توصيف نيكان تا ديگران از آنان پيروى كنند، و گاهى بصورت توصيف گناهكاران تا
از اعمال آنان دورى جويند.
(لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ) يعنى: تا از كفر
بازگردند.
(فَلَوْ لا نَصَرَهُمُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ
قُرْباناً آلِهَةً) يعنى چه مىشد
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 18