بآن كفر ورزيدند «بمكافات خود خواهند رسيد».

در اينجا خبران نيامده است و تقديرش چنين است «انّ الذّين كفروا بالذّكر يجازون بكفرهم» ابى عمرو بن علا گفته است خبران در آيه 44(أُولئِكَ يُنادَوْنَ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ) است، و بعضى هم گفته‌اند:

((وَ إِنَّهُ لَكِتابٌ عَزِيزٌ)) در موضع خبر است، و تقديرش چنين است:

(الكتاب الذى جاءهم عزيز) يعنى اين قرآن كه براى آنان آمده است بى مانند است، و هاء ضمير در انّه بقرآنى كه ذكر است باز ميگردد، و معنى اينطور ميشود اين ذكر كتابى است بى‌مانند كه هيچكس نميتواند مانندش بياورد.

و بعضى هم گفته‌اند: قرآن عزيز است چون خداوند عزتش بخشيده و او را از تغيير و تبديل و تحريف حفظ فرموده است.

و ابن عبّاس گفته است: عزيز است يعنى: در پيشگاه خداوند عظيم است و محترم.

((لا يَأْتِيهِ الْباطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ)) گفته‌اند كه درباره راه نداشتن باطل در قرآن پنج نظر است:

1- باطل شيطان است و معنايش اينست كه شيطان نميتواند از آن حقّى بكاهد يا باطلى بر آن بيفزايد، و اين نظر از قتاده و سدى نقل شده است 2- از ابن عبّاس و كلبى و مقاتل است كه يعنى: كتابهايى كه قبل از قرآن بوده‌اند قرآن را باطل نميسازند، و نيز بعد از آن هم كتابى نخواهد آمد كه قرآن را باطل سازد و آن را نسخ كند.

3- از حضرت باقر و حضرت صادق (ع) است: باين معنى كه خبرهايى قرآن از گذشته داده است در آن باطل نبوده، و نيز خبرهايى كه از آينده‌