نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 22 صفحه : 66
عبادت هم سست نخواهند شد، اين آيه در سوره
اعراف تفسير شده است.
از ابن عبّاس و قتاده و ابن مسيب روايت شده است كه جاى سجده در اين
آيه(وَ هُمْ لا يَسْأَمُونَ) است.
و از ابن مسعود و حسن نقل شده است كه جاى سجده(إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ) است، و اين قول مختار ابى
عمرو بن العلا است و از ائمّه ما (ع) هم همين نقل شده است[1].
((وَ مِنْ آياتِهِ أَنَّكَ تَرَى الْأَرْضَ خاشِعَةً)) يعنى: جزء دليلهايى كه بر ربوبيت پروردگار متعال دلالت دارد آنست كه
زمين را پژمرده بينى.
از قتاده و سدى نقل شده است كه حالت زمين افسرده و پست است و بعضى هم
گفتهاند: يعنى: زمين مرده و خشك و بىگياه است.
ازهرى گويد: هنگامى كه زمين خشك شود و باران نبارد بآن خاشعه گويند.
((فَإِذا أَنْزَلْنا عَلَيْهَا الْماءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ)) يعنى پس از آمدن باران زمين بجنب و جوش آيد و گياهانش برويد و پيش
از روئيدن گياهان باد كند و بلند شود.
از كلبى نقل شده كه گفته شده است با روئيدن گياهان بحركت در آيد و با
رشد گياهان زمين باد كند.
[1] نور الثّقلين جلد 4 صفحه 551 بنقل از جوامع الجامع:« موضع
سجده بنظر شافعى« تعبدون» است و از ائمّه ما( ع) هم همين نقل شده است، اما از نظر
ابى حنيفه موضع سجده« يسأمون» است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 22 صفحه : 66