از ابن زيد است كه يعنى: آيا بتهايى را كه در زر و زيور رشد ميكنند، و نميتوانند دليلى براى خود بيان كنند ميپرستيد؟ زيرا بت پرستان بتهاى خود را با زر و زيور مى‌آراستند.

و اينكه گفته است‌(هُوَ فِي الْخِصامِ) با اينكه ضمير به دختر بر ميگردد و نفرموده است: «هى فى الخصام» براى اينكه ضمير هو را بلفظ من برگردانده است‌( (وَ جَعَلُوا الْمَلائِكَةَ الَّذِينَ هُمْ عِبادُ الرَّحْمنِ إِناثاً)) فرشتگان را كه بندگان خدايند از جنس اناث پنداشتند زيرا گمان ميكردند كه دختران خدايند.

((أَ شَهِدُوا خَلْقَهُمْ؟)) اين قسمت رد بر پندار غلط آنان است، يعنى:

آيا آنان بهنگام آفرينش فرشتگان حاضر بودند كه دانستند دختر هستند، و اين آيه مثل آيه مشابهى است كه در آن ميفرمايد:(أَمْ خَلَقْنَا الْمَلائِكَةَ إِناثاً وَ هُمْ شاهِدُونَ)[1].

((سَتُكْتَبُ شَهادَتُهُمْ وَ يُسْئَلُونَ)) بزودى شهادتشان نوشته خواهد شد در روز قيامت پيرامون آن باز پرسى خواهند شد[2].

((وَ قالُوا لَوْ شاءَ الرَّحْمنُ ما عَبَدْناهُمْ)) و نيز گفتند: اگر خدا ميخواست ما بتها را عبادت نكنيم، ما نميتوانستيم بتان را بپرستيم بنا بر اين با خواست خدا بتان را ميپرستيم.

[1] سوره صافات: 37 آيه 150.

[2] تفسير برهان جلد 4 صفحه 137:( از حضرت صادق( ع) روايت شده است كه رسول خدا6 به ابو بكر و عمر و على 7 امر فرمود بسوى غار اصحاب كهف و رقيم بروند، آن گاه ابو بكر وضوء بگيرد و مودب بايستد و دو ركعت نماز بخواند و سه بار آنان را صدا زند، اگر جوابش دادند( كه بسيار خوب، و گرنه همين حرف را عمر بزند، اگر پاسخ باو دادند كه خوب، و گرنه همين سخن را على بگويد، رفتند و همين كار را كه حضرت دستور داده بود انجام دادند، اصحاب كهف نه أبا بكر را جواب دادند نه عمر را، آن گاه على( ع) بپا خواست و همان كار را كرد، به او پاسخ دادند و سه بار گفتند: لبّيك لبّيك، حضرت به آنان فرمود چه شد كه به اولى و دوّمى پاسخ نداديد؟ ولى سومى را پاسخ گفتيد؟ گفتند: خداوند بما دستور داده است كه جز به پيامبران يا وصى آنان پاسخ ندهيم، سپس بسوى حضرت رسول6 بازگشتند، حضرت از آنان پرسيد چه كردند؟ جريان را به حضرت گفتند: حضرت صحيفه‌اى قرمز بيرون آوردند و به آنان فرمودند:

شهادت خود را با خط خود در اين برگه پيرامون آنچه ديده‌ايد و شنيده ايد بنويسيد، اينجا بود كه اين آيه نازل شد: ستكتب شهادتهم و يسئلون يوم القيمة.