نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 22 صفحه : 154
كه بر پروردگارشان توكل نموده از گناهان
كبيره و فحشاء دورى مىنمايند.
و نيز جايز است محلش مرفوع باشد بنا بر ابتدائيت كه خبرش محذوف است
بنا بر اين تركيب معنى چنين ميشود «آنان كه از گناهان كبيره و فحشاء دورى ميجويند
و هر گاه غضب كنند طرف خود را عفو مىنمايند».
((وَ إِذا ما غَضِبُوا هُمْ يَغْفِرُونَ))
يعنى: هر گاه در اثر ستمى كه به آنان رسيده است خشمناك شوند، طرف خود را مىبخشند،
فواحش جمع فاحشه است كه عبارت باشد از زشتترين عمل، و مغفرت در آيه مربوط به
ستمهايى است كه نسبت به آنان ميشود، كه اگر آن را عفو كنند كارى است پسنديده و
شايسته ستايش، امّا آن قسمت كه مربوط بحقوق الهى و حدود واجبه است اما حق عفو كردن
آن قسمت را ندارد، و نميتواند افراد مرتد و مانند آن را عفو كند[1]،
و سپس خداوند بر صفات آنان افزوده ميفرمايد:
((وَ الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمْ))
يعنى: نسبت به دعوت پروردگارشان كه آنان را به امور دين دعوت كرده است پاسخ مثبت
دادهاند.
((وَ أَقامُوا الصَّلاةَ)) يعنى: نماز را در
اوقات خود مرتب با شرائطش ميخوانند.
((وَ أَمْرُهُمْ شُورى بَيْنَهُمْ))
گفته ميشود: اين موضوع ميان ايشان بشورى
[1] تفسير نور الثقلين جلد 4 صفحه 582 در تفسير اين آيه از امام
باقر( ع) روايت شده است:« هر كس خشم خود را فرو نشاند در حالى كه قدرت بكار بردن
آن را دارد خداوند روز قيامت قلب او را سرشار از امنيت و ايمان ميكند، و فرمودند:
هر كس بهنگام هوس و ترس و خشم خود را حفظ كند خداوند بدنش را بر آتش دوزخ حرام
ميكند».
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 22 صفحه : 154