نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 47
اجتناب كنيد.
انگيزه ياد آورى از پيامبران
خداوند به قصههاى پيامبران پرداخته و آنها را تكرار كرده است تا
مردم را تشويق كند كه به راه آنان رفته و از مكارم اخلاق و محاسن آداب ايشان سرمشق
بگيرند و از كافران به جهت داشتن خصال زشت و كردار ناپسند دورى كنند.
(وَ إِنَّ يُونُسَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ إِذْ أَبَقَ إِلَى
الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ) (و بدرستى كه يونس از رسولان است،
هنگامى كه به سوى كشتى انباشته گريخت) يعنى از ميان قوم خود فرار كرده و به سوى
كشتى كه پر از مردم و كالا بود گريخت چه اين كه مىترسيد بر قومش عذاب نازل شده در
حالى كه او در ميان ايشان باشد.
(فَساهَمَ) (پس قرعه انداخت) يونس به
قوم به اين كه تيرها را بر اساس قرعه انداخت يعنى با آنان قرعه انداخت.
(فَكانَ مِنَ الْمُدْحَضِينَ)
(پس بود از افتاده شدگان) يعنى از كسانى كه قرعه به نام ايشان افتاده شده بود، و
اين قول «حسن» و «ابن عباس» است «مجاهد» گويد: منظور كسانى هستند كه تير به نام
آنان به هدف خورده شده بود، يعنى بايد آنان به دريا افكنده مىشدند.
در انگيزه اين كار اختلاف شده است، برخى گفتهاند: چون كشتى نزديك
بود كه غرق شود سرنشينان آن گفتند اگر يكى از ما به دريا انداخته شود ما همه از
خطر غرق شدن نجات خواهيم يافت.
و نيز گفته شده: كشتى توقف كرده و حركت نكرد، ناخدايان گفتند در اين
كشتى بنده فرارى وجود دارد و عادت كشتى چنين بود كه اگر يكى از مسافرين آن، بنده
گريز پا بود از حركت باز مىايستاد، بدين جهت سه نوبت
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 47