نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 311
و كافر شديم به آنچه كه بوديم شركورزان. پس
نيست كه سودى دهد ايشان را ايمانشان زمانى كه ببينند سختى ما را، سنت خداست كه به
حقيقت در ميان بندگانش گذشت و زيان كردند در آنجا كافران.
تفسير:
و اكنون خداوند به كافرانى كه آيات خدا را و ادلهاى كه بر توحيدش
دلالت مىكند انكار كردند خطاب كرده و مىفرمايد:
(وَ يُرِيكُمْ آياتِهِ) (و نشان مىدهد آيات خود
را) يعنى حجتهاى خود را به شما آموخته و آنها را معرفى مىكند و از اين آيتها هلاك
شدن امتهاى گذشته است و آيت در آنها به اين است كه ايشان پس از قرار گرفتن در
نعمتها با كفر و انكار خود در نقمت و بدبختى قرار گرفتند.
و يكى از آنها آفرينش چهار پايان است كه قبلا به آنها اشاره شد و
توجيه آيت بودن در آنها به اين جهت است كه آنها براى منافع مردم رام و مسخر
شدهاند تا در استفادههاى گوناگون مردم به كار روند و اين حقيقت اقتضاء دارد كه
قرار دهنده آن توانا باشد و با تدبير خود جهان را بگرداند.
(فَأَيَّ آياتِ اللَّهِ تُنْكِرُونَ)
(پس كدامين آيات خدا را منكر مىشويد) اين سخن سرزنش ميكند آنان را كه ستيزه و
انكار ميكنند آيات خداوند را. بايد گفت انكار آيات خداوند به چند گونه است:
1- اصلا آيات را انكار كند.
2- دلالت اين آيات را بر درستى دلالت آنها بر آنچه كه بايد دلالت
كنند انكار كند.
پس اختلاف در سه جهت است: اول در درست بودن آيات. دوم در دلالت آنها
سوم در هر دو آنها.
دفع آيه از طرف جاهلان با وجود اشتباه و قوت آيت و ضعف اشتباه به چند
جهت مىباشد:
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 311