نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 189
«ابن عباس، مجاهد، و مقاتل» گويند: يعنى
گرفته شود و «قتاده» گفته: يعنى كافر شده و تكبر كند:
(قُلُوبُ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ) (قلبهاى آنان كه ايمان نمىآورند به آخرت)، مشركان چون اين سخن را
(لا اله الا اللَّه وحده لا شريك له) ميشنيدند نفرت مىكردند، چون مىگفتند كه
بتها نيز خدا هستند.
(وَ إِذا ذُكِرَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ) (و
چون ياد مىشد آنان كه غير او بودند) يعنى بتهايى كه بدون خداوند عبادت مىشدند( إِذا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ)
(در آن هنگام ايشان شادى مىكردند) و بقدرى خوشحال مىشدند كه آثار شادى و سرور از
چهرهشان پيدا بود
. نظم:
توجيه در پيوستگى اين آيه( (اللَّهُ
يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ)) با آيه(
(وَ ما أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيلٍ)) اين است كه خداوند مىخواهد
بيان كند، وكيل و حفيظ بر ايشان كسى است كه ايشان را ميرانده و ميگرداندشان هر
گونه كه بخواهد.
برخى گفتهاند: اين جمله( (أَ لَيْسَ
اللَّهُ بِكافٍ عَبْدَهُ)) به جمله( (وَ ما أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيلٍ))
متصل شده و مقصود چنين است: (آن كه عبد خود را كفايت كرده تو را نيز از امر ايشان
كفايت مىكند). جمله( (أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ
شُفَعاءَ)) به جمله( (أَ لَيْسَ اللَّهُ بِكافٍ ...)) پيوسته تا معلوم شود آن كه مالك نفع و ضرر نباشد مالك شفاعت هم
نخواهد بود.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 189