را ندارند، اگر ما آنها را مسخ نموديم. و بعضى گويند: يعنى قدرت فرار از عذاب را ندارند و برگشتن بدنيا و خلقت اوّل را بعد از مسخ شدن ندارند و تمام اين‌ها تهديد است كه خدا ايشان را تهديد نموده است، سپس خداوند سبحان فرمود:

(وَ مَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَكِّسْهُ فِي الْخَلْقِ‌) يعنى كسى را كه ما عمر دراز داديم مى گردانيم او را بعد از قوه به ضعف و ناتوانى و بعد از زيادتى جسم به نقصانى و بعد از نويى و تازگى به فرسودگى و كهنه‌گى پس مثل آنكه در خلقتش شكسته شده است. قتاده گويد: ننكّسه يعنى او را برميگردانيم بحال پيرى چنانى كه در ضعف قوا و ازدياد رفتن علم و دانش شباهت بحال كودك پيدا ميكند.

(أَ فَلا يَعْقِلُونَ‌) آيا بخرد نمى‌آئيد، يعنى آيا تدبّر نميكنيد كه خداى تعالى قادر است بر اعاده و برگردانيدن مردگان چنانچه قدرت بر ايجاد و آفرينش آنها دارد، و جز اين نيست كه بنا بر خطاب فرمود براى قول او( أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ‌) و كسى كه با ياء قرائت كرده پس معنايش اينست آيا پس براى آنها عقل و خرد نيست كه عبرت و درس بگيرند و اين را بدانند، سپس خداى سبحان خبر داد از پيامبرش براى تأكيد قولش‌( إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ‌) فرمود:

(وَ ما عَلَّمْناهُ الشِّعْرَ) و او را شعر نياموختيم يعنى قول شعراء و صناعت شعر يعنى ما باو علم شعر و انشاء شعر عطا نكرديم‌( وَ ما يَنْبَغِي لَهُ‌) و براى او شايسته نبود كه شعر بگويد از پيش خودش. و بعضى گفته‌اند: يعنى شعر براى او آسان بود و نبود كه بيت شعر براى او زينتى داشته باشد حتّى اگر گاهى به بيت شعرى تمثّل ميجست بر زبان مباركش شكسته جارى ميشد چنانچه از حسن روايت شده كه پيامبر خدا 6 باين بيت متمثّل ميشد.