اين سه طايفه اهل نجاتند:

سپس در احوال اين گروه بر دو قول اختلاف كرده‌اند:

1- اينكه تمام ايشان ناجى و رستگارند و مؤيد اين حديث ابو الدرداء است، گويد: شنيدم كه پيغمبر خدا 6 درباره اين آيه ميفرمود: امّا سابق بدون حساب داخل بهشت ميشود، و امّا معتدل پس محاسبه ميشود حساب آسان و سريع، و امّا ستمكار و ظالم بنفس خود، پس حبس ميشود در جاى خود سپس داخل بهشت ميشود و ايشانند آنهايى كه ميگويند سپاس و شكر خدايى را سزد كه غم و غصّه را از ما برد.

و از عايشه روايت شده كه تمام آنها در بهشتند، امّا سابق آن كسى است كه در زمان رسول خدا 6 از دنيا رفته و پيامبر گواهى داده بر او كه در بهشت است، و امّا معتدل، آن كسى است كه پيروى اثر و خط پيامبر را نموده از اصحابش تا باو ملحق شده، و امّا ظالم و ستمكار بخود پس مثل او و مثل شماست، و نيز از او روايت شده كه گفت، سابق آنست كه قبل از هجرت اسلام آورده و معتدل آنست كه بعد از هجرت مسلمان شده، و ظالم ما هستيم.

و از عمر بن خطاب روايت شده كه گفت آنكه از ما سبقت گرفت به بهشت هم سبقت گيرد، و معتدل ما رستگار و رستگار ما آمرزيده است.

و بعضى گفته‌اند: كه ظالم آنست كه ظاهرش بهتر از باطنش باشد و معتدل آنست كه ظاهر و باطنش يكسان باشد و سابق آنست كه باطنش از- ظاهرش بهتر باشد.

و جعفر بن حرب گويد: بعضى از ايشان بسبب گناهان صغيره بخود ستم ميكنند و برخى از ايشان بسبب طاعات و عبادات در درجه وسط و ميانه‌