نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 20 صفحه : 329
از اينكه حمل بر تقديم و تأخير شود.
(وَ مِنَ النَّاسِ) و نيز از مردم( (وَ الدَّوَابِّ)) حيواناتى كه بر روى زمين
حركت ميكنند (و الانعام) مثل شتر و گوسفند و گاو آفريده شده(
مُخْتَلِفٌ- أَلْوانُهُ كَذلِكَ) همچنين رنگهاى آنها
گوناگونست مثل گوناگونى ميوهها و كوهها و سخن خود را پايان داد سپس گفت:
(إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ) فقط از بندگان خدا دانشمندان از خدا ميترسند، يعنى از خدا نمىترسد
حق ترسيدن و دورى نميكند از گناه از ترس عقوبت خدا مگر علماء آنهايى كه ميشناسند
او را حق شناختن و از حضرت صادق 7 روايت شده كه فرمود قصد نموده از
علماء كسى كه قولش و فعلش را تصديق نمايد، پس كسى كه فعلش مصدّق قولش نباشد عالم
نيست.
و از ابن عباس روايت شده كه گفت اراده نموده كه فقط ميترسد مرا از
آفريدگان من كسى كه جبروت و عزّت و سلطنت مرا دانسته و شناخته است و در حديث از
پيامبر 6 رسيده كه فرمود، داناتر شما بخدا ترسوتر شماست از خدا.
مسروق گويد: كافيست براى آدمى از دانش و علم كه بترسد از خدا، و
كافيست بجهل و نادانى انسانى كه معجب و خودبين بعلمش شود، و فقط خداوند سبحان
علماء را مخصوص بخشيت و ترس نمود براى آنكه عالم پروا و ترسش بعقاب و عذاب خدا از
جاهل و نادان بيشتر است از جهتى كه اختصاص بمعرفت توحيد و عدل خدا دارد و تصديق
ميكند بعث و حساب و بهشت و دوزخ را، و اگر گفته شود كه ما گاهى مىبينيم از علماء
را كه از خدا نمىترسند و مرتكب گناهان ميشوند، جواب گفته ميشود كه او لا بد و
ناچار
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 20 صفحه : 329