باشد و ممكنست كه صفت براى حليه يعنى حليه ملبوسه باشد، و لام از قول او (لتبتغوا) متعلّق (بمواخر) باشد براى آنكه معنايش اينست، كشتيها آب را ميشكافند براى طلب كردن فضل خدا، و قول او( (مِنْ دُونِهِ)) در محل حال است از ضمير حذف شده از قول او (تدعون) و تقديرش (و الذين تدعونهم) (كائنين من دونه) است.

تفسير:

سپس خداوند بنا بر ترتيب آنچه گذشت از دليلها فرمود:

(وَ اللَّهُ خَلَقَكُمْ مِنْ تُرابٍ‌) خداوند شما را از خاك آفريد به اينكه پدر شما آدم را از خاك بوجود آورد زيرا كه هر چيزى باصل خودش برميگردد بعضى گفته‌اند: اراده كرده خود آدم را.

(ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ) سپس از آب مرد و زن‌( (ثُمَّ جَعَلَكُمْ أَزْواجاً)) سپس شما را مرد و زن قرار داد، و بعضى گفته‌اند: اقسام و صنفهايى.

(وَ ما تَحْمِلُ مِنْ أُنْثى‌ وَ لا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ‌) يعنى هيچ زنى از زنها بچه خود را در شكمش برنميدارد مگر بعلم و اراده خدا، و هيچگاه او را نميزايد مگر آنكه آن نيز باراده و علم خداست، يعنى مگر آنكه او داناى باين حمل و وضع است.

(وَ ما يُعَمَّرُ مِنْ مُعَمَّرٍ) ابن مالك گويد: يعنى طولانى نميكند در عمر هيچ كس‌( وَ لا يُنْقَصُ مِنْ عُمُرِهِ‌) و يا كم نميشود از عمر اين سالمند به سپرى شدن اوقات بر او، يعنى بعضى از عمرش نميرود بگذشتن شب و روز.

حسن و ضحاك و ابن زيد گويند: يعنى كم نميشود از عمر اين سالمند و پير.

و بعضى گفته‌اند: يعنى او چيزيست كه خداى تعالى آن را ميداند كه فلانى‌