آنچه كه مرد هيثيت و آبروى خود را بوسيله آن حفظ ميكند صدقه است، و آنچه مؤمن از مخارج خود انفاق ميكند، پس بر خداست كه عوض آن را بعنوان ضمانت بدهد مگر آنچه در ساختمان يا معصيت صرف نمايد.

و از ابى امامه روايت شده كه گفت شما اين آيه را تأويل ميكنيد در غير- تأويلش، و ما انفقتم من شي‌ء فهو يخلفه، من از رسول خدا 6 شنيدم، و كر شوم اگر دروغ بگويم، ميفرمود، بر شما باد كه اسراف در مال و مخارج نكنيد و بر شما باد بر اقتصاد و ميانه‌روى كردن، پس هيچ قومى هرگز فقير و بينوا- نشوند كه اقتصاد نمودند.

سپس خداى سبحان فرمود:( وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً) روزى كه تمام ايشان را محشور نمائيم، يعنى روز قيامت جمع ميكند آنهايى را كه براى غير خدا عبادت كردند و معبودين از ملائكه را براى حساب.

(ثُمَّ يَقُولُ لِلْمَلائِكَةِ أَ هؤُلاءِ) سپس مى‌گوييم بفرشتگان آيا اين گروه كفّار،( إِيَّاكُمْ كانُوا يَعْبُدُونَ‌) يعنى آنها بودند كه شما را ميپرستيدند و در عبادت شما را قصد ميكردند، و اين بر وجه اقرار گرفتن و استشهاد از ملائكه است بر عقايد و معتقدات كفّار تا فرشتگان از ايشان و عبادتشان تبرئه شوند چنانچه خداى سبحان بعيسى (ع) فرمود( أَ أَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَ أُمِّي إِلهَيْنِ مِنْ دُونِ اللَّهِ‌)[1] آيا تو گفتى بمردم كه تو را و مادرت را دو خدا بدانند از غير خداى جهان.

ترتيب:

جهت اتصال و پيوست اين آيه بما قبلش اينست كه ايشان گفتند ما مال و اولادمان بيشتر است بيان فرمود كه ادّعاء آنها مردود است و ايشان معذّب و محبوس خواهند بود در روز قيامت.

[1]- سوره مائده آيه: 116.