مادر) پس او سزاوارتر بميراث است از آنهايى كه دورترند (چون برادر و خواهر، يا عمو و عمه، دايى و خاله).

(إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلى‌ أَوْلِيائِكُمْ مَعْرُوفاً) مگر اينكه بدوستانشان خوبى نمائيد.

الّا استثناء منقطع است و معنايش اينست، لكن اگر شما بدوستانتان كه مؤمن هستند و يا هم پيمان‌هاى خودتان چيزى كه خوب شايسته باشد نموديد (مثلا احسانى كرديد) آن كار خوبى است.

سدى گويد: مقصود از اين وصية كردن مؤمن است به برادران دينيش (كه از ثلثش بگويد به دوستان و برادران دينيش بدهند).

و غير سدى گويند: وقتى توارث بمؤاخات و برادرى و هجرت نسخ شد به آيه اولوا الارحام وصية را مباح فرمود كه انسان وصية كند براى هر كس كه دوست دارد او را بآنچه كه ميخواهد از ثلث مالش معناى معروف وصيّت در اينجا است.

از محمد بن حنفيه (فرزند امير المؤمنين 7) و عكرمه و قتاده حكايت شده كه معناى آن وصيت به نزديكان است از مشركين.

و بعضى گفته‌اند: كه اين صحيح است براى اينكه خداوند تعالى از اين كار نهى فرموده بقولش‌( لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَ عَدُوَّكُمْ أَوْلِياءَ) دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگيريد ... و بسيارى از فقهاء (عامّه) تجويز كرده‌اند وصيّت براى نزديكان كافر را، و اصحاب ما گفته‌اند كه وصيّت براى نزديكان كافرى كه پدر و مادر و يا فرزند باشند جايز است.

(كانَ ذلِكَ‌) يعنى نسخ ميراث بسبب هجرت و رد آن بارحام از نزديكان‌