خدا را در معرض سوگندهاى خود قرار ندهيد كه نيكوكار و پرهيزكار باشيد
و ميان مردم اصلاح دهيد و خداوند شنوا و دانا است
شرح لغات:
عرضه- چيزيست كه صلاحيت و لياقتكارى را داشته باشد و ابو العباس
ميگويد «آنچه در معرض خير و شر قرار ميگيرد «عرضه» است.
ايمان- جمع «يمين» و يمين و حلف بمعناى سوگند است و بعضى گفتهاند
كلمه «يمين» بمعناى قسم با معناى اصلى كه «دست» است مناسبت دارد زيرا وقتى كه قسم
ميخوردند دستهاى خود را بهم ميزدند و از اين نظر به آن «يمين» گفتهاند:
و برخى گفتهاند از «يمن» بمعناى بركت است و يمين عقد چيزى است كه
بسبب گفتن قسم بركت آن بيشتر ميشود.
شأن نزول:
عبد اللَّه بن رواحه قسم خورده بود كه ازدواج نكند و كسى با او نحن
نگويد و كسى ميان او و همسرش اصلاح ندهد و ميگفت من درباره اين امور قسم خوردهام
و انجام آنها بر من حلال نيست اين آيه نازل شد.
تفسير:
پس از آنكه در آيات گذشته احوال زنان و آنچه در مورد آنان حلال و
جائز بود بيان شد اينك حكم «ايلا» (سوگندى كه به سبب آن همسر حرام ميگردد) ذكر
ميشود و قبل بيان اين حكم مسئله خود سوگند مورد توجه قرار ميگيرد.
(وَ لا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَيْمانِكُمْ ...)- (خدا را در معرض سوگندهاى خود قرار ندهيد).
در معناى اين جمله و اينكه مراد از آن چيست سه قول است:
1- سوگند بخدا را مانع از نيكوكارى و پرهيزكارى قرار ندهيد به اينكه
بقسم
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 312