[سوره البقرة (2): آيه 215]

(يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَيْرٍ فَلِلْوالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ وَ الْيَتامى‌ وَ الْمَساكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ (215))

[ترجمه‌]

از تو ميپرسند كه چى انفاق كنند بگو، هر آنچه از مال خود انفاق كنيد درباره پدر و مادر و خويشان و فقيران و ابن سبيل‌ها رواست و هر نيكويى كنيد خدا بر آن آگاه است.

شرح لغات:

يسئلونك- مى‌پرسند از تو- و سؤال طلب جواب است با لفظى مخصوص.

ينفقون- انفاق كنند- و نفقه اخراج چيزيست از ملك از راه بيع يا هبة يا صله يا مانند آن:

شأن نزول‌

عمر بن جموح كه مردى پير و ثروتمند بود از پيغمبر سؤال كرد كه من چه چيز، صدقه بدهم و به چه كسانى بدهم سپس اين آيه در جواب او نازل شد.

تفسير:

(يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ ...)- اى محمّد از تو مى‌پرسند كه چه انفاق كنند و سؤال از انفاق درباره دو جهت است.

1- چه انفاق كنند.

2- بچه كسى بدهند و جواب ناظر بهر دو جنبه است و ميفرمايد:(ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَيْرٍ) آنچه از مال انفاق كنيد و اينكه فرمود «من خير» معلوم ميشود كه بايد مقدارى از مال كه قابل استفاده است باشد زيرا چيزى كه قابل استفاده نباشد آن را «خير» نميگويند.

(فَلِلْوالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ ...)- براى پدر و مادر و خويشان است و مراد از «والدين» در اينجا پدر و مادر و پدر پدر و مادر پدر است و هر چه بالا روند مى‌باشد زيرا همه مشمول اسم والدين ميباشند.

و منظور از «اقربين» خويشان انفاق كننده است.

(وَ الْيَتامى‌ ...)- و هر كودكى كه پدر ندارد.