نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 225
شرح لغات:
باطل: چيزى كه از بين مىرود و بعضى گفتهاند باطل چيزى است كه بر
خلاف واقع و حقيقت باشد.
حَكَم: كسى كه بين طرفين دعوا و نزاع حكم كند.
تدلوا: و بياندازيد كه در اينجا بمعناى اقامه و آوردن دليل است
: تفسير
پس از آن كه در آيات پيش قسمتى از احكام اسلام را در مورد حلال و
حرام بيان كرد در اينجا نيز يكى از دستورات اسلامى را بيان مىنمايد.
(وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ ...)- نبايد بوجه غير حلال مانند غضب و ستم نمودن مالهاى يكديگر را
بخوريد مانند( لا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ)
يعنى بعضى مر بعضى ديگر را نكشيد و بعضى گفتهاند مراد اين است كه مالهاى يكديگر
را بوسيله لهو و لعب مانند قمار و بازيهاى ديگر نگيريد.
و از امام محمّد باقر 7 نقل شده كه فرمود قريش همسر و
مالهاى شخصى را بسا قمار كرده ميگرفتند آن گاه خداوند آنان را از اين كار نهى نمود
و بهتر اين است مراد از آيه تمام اينها باشد چه همه آنها را شامل مىشود.
(وَ تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ ...)-
آنها را نزد قاضيان ببريد. در معنا و مراد از اين جمله از آيه چند احتمال داده شده
است.
1- وديعهها و چيزهايى كه «بيّنه» و دليل بر آنها نيست (ابن عباس-
حسن- قتاده).
2- مال يتيمان كه در دست اوصياء آنها است كه وقتى از آنان مطالبه
مىشود نزد قاضيان مىبرند كه قسمتى را بگيرند و در ظاهر راهى براى آنها بود
(جبائى) 3- مالهايى كه به گواهى و شهادت دروغ گرفته مىشود (كلبى) و بهتر آن است
كه همه آنها مراد باشد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 225