نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 88
پنداشت حق را گاهى كه آمد، آيا نيست در دوزخ
جايگاهى براى كافران. و آنان كه بكوشند در راه ما البته هدايت كنيم ايشان را
راههاى خود را (براى تكامل) و البته خداوند با نيكوكاران است.
قرائت:
و ليتمتعوا: «ابن كثير» و «قالون» و «اهل كوفه» بجز «عاصم و اعشى و
برجمى» با سكون «لام» و بقيه با كسره آن را قرائت نمودهاند.
دليل:
«ابو على» گويد: كسى كه به كسر «لام» خوانده او را «جاره» دانسته و
متعلق به «اشراك» مينمايد و در حقيقت چنين است «يشركون ليكفروا» يعنى هيچ فايدهاى
براى آنان در شرك ورزيدن نيست بجز كفر و بسبب او در اين جهان بهره ميگيرند ولى در
آخرت براى ايشان نصيبى نخواهد بود.
و اما آنكه او را با سكون (لام) قرائت نموده آن را صيغه امر كه مشتمل
بر معنى تهديد است ميداند نظير آيه شريفه(وَ اسْتَفْزِزْ
مَنِ اسْتَطَعْتَ). و اعملوا ما شئتم يعنى لغزش ده آنكه را كه خواهى و انجام دهيد آنچه
را كه خواهيد و در آيه ديگر ميفرمايد(فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ
تَعْلَمُونَ) پس اكنون بهره بردارى كنيد پس بزودى خواهيد دانست- كه در تمام اينها
امر بمعنى تهديد استعمال شده- و خواندن لام امر هم بسكون جايز است.
شرح لغات:
الحيوان: «ابو عبيده» گويد «حيوان و حياة» بيك معنى است و هر دو مصدر
از «حى حياة و حيوانا» ميباشد و حياة عارضى است كه اجزاء متعدده بدن را بمنزلة يك
چيز قرار داده تا بتواند قادر و عالم گردد و خاصيت حيات ادراك است.
يتخطف: تخطف بسرعت خوردن چيزى را گويند و بهمين معنى «اختطاف الطير
لصيده» است يعنى پرندهاى چون باز صيد خود را بسرعت بخورد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 88