نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 29
اعراب:
(كَيْفَ يُبْدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ):
«كيف» در محل نصب است حال براى «اللَّه» و تقدير كلام «أ مبدعاً يبدئ اللَّه الخلق
ام لا» آيا از روى ابتكار و بدون سابقه خداوند خلق را آفريده است يا خير؟ و ممكن
است «كيف» حال براى «الخلق» باشد و در تقدير چنين است «أ مبدعاً يبدئ اللَّه الخلق
ام لا؟ ثم يعيده أم لا» آيا در حالت ابتكار خداوند خلق را مىآفريند يا خير؟ و سپس
بسوى او باز مىگردند يا خير؟ و ممكن است «كيف» بجاى مصدر بوده و تقدير كلام «أى
ابداء يبدئ» ميباشد يعنى چگونه پديد مىآورد خداوند، و نظير آن در قرآن مجيد كه
بمعناى مصدرى آمده باشد «كيف بدأ الخلق» است يعنى چگونه خداوند آغاز خلقت نمود.
النشأة: مفعول فعل محذوف «ينشأ» بوده و منصوب است.
مقصود:
بدنبال آيات قبل خداوند چنين فرمود:
(وَ إِبْراهِيمَ): و فرستاديم ابراهيم را
بمنظور رسالت و رسانيدن پيامهاى خداوند جهانيان.
(إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اتَّقُوهُ): زمانى كه ابراهيم گفت بقوم خود كه از خداوند جهان پيروى كنيد و
تنها از او بترسيد دستوراتش را عمل نموده و از معصيت و نافرمانيش دورى گزينيد.
(ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ): اين پرهيزگارى
(يعنى عمل بدستورات خدا و دورى از گناهان) براى شما بهترين چيز خواهد بود.
(إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ): اگر آگاهى داشته و
با (خرد) آنچه را كه خير بوده از بديها امتياز دهيد.
(إِنَّما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثاناً): همانا عبادت و بندهگى ميكنيد بتهايى را كه از سنگ تراشيده ولى
(بدانيد) ضرر يا نفعى از آنها ساخته نيست، و «ما» در اينجا از نظر ادبيات عرب
«كافه» محسوب است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 29