نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 225
عرض كردم بلى يا رسول اللَّه.
آن گاه پيامبر 6 فرمود: روزه براى انسان سپرى بوده تا خود را
بآنوسيله حفظ كند، و دستگيرى از بينوايان گناهان را آمرزيده سازد، و در دل شب براى
تقرب بدرگاه خدا از خوابگاه برخيزد، و سپس اين آيه را قرائت فرمود:( تَتَجافى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ ...)
و از «بلال» روايت شده كه رسول خدا 6 فرمود: بر شما باد كه در دل
شب بعبادت بر خيزيد كه اين روش شايستگان پيشين بوده و شما را بخداوند نزديك كند و
از گناهان دور ساخته و نهى نمايد و موجب بخشيدن گناه شده جسم را از كسالت و مرض
مصون بدارد.
گفته شده مقصود آيه افرادى است كه شبها خواب بچشم آنان نرود تا نماز
عشاء را بگذارند.
«انس» گويد: آيه در باره ما- انصار- نازل شد، زيرا پيوسته نماز مغرب
را با رسول خدا 6 ميخوانديم و بخانههاى خود برنمىگشتيم تا آنكه نماز عشاء را
نيز با رسول خدا 6 انجام دهيم.
و از «قتاده» آمده مقصود افرادى باشد كه بين نماز مغرب و عشاء نماز
اوابين[1] را انجام
دهند.
و پارهاى گويند مقصود آيه كسانى هستند كه نماز عشاء و صبح را بجماعت
گذارند.
(يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَ طَمَعاً):
ميخوانند پروردگار خويش را از راه ترس از عذاب و اميد برحمت او.
(وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ): و
از آنچه روزى داديمشان در راه خدا و تحصيل پاداش انفاق مينمايند.
و هدف آيه مدح مؤمنين است كه توجه آنان بعبادت، آنها را از خواب باز-
داشته و تنها آرزو و اميدشان بخداوند جهان است.