نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 186
گناهان و بديهاى تو است كه خداوند آن را
پنهان ساخته تا آبرويت محفوظ بماند، اى فرزند عباس خدا فرموده سه چيز را من براى
مؤمن قرار دادهام اما از او نيست، اول پس از مرگش رحمتها و خيرات دوستانش را كه
براى او بعد از مرگش هديه ميكنند بدو خواهم رسانيد، دوم ثلث اموالش را باختيار او
گذاردهام تا با انفاق موجبات كفاره گناهانش فراهم شود، سوم گناهان و بديهاى او را
در دنيا پوشاندهام و گرنه نزديكانش از او فرار نموده تا چه رسد به بيگانگان.
و از «ربيع» آمده كه مقصود از (آشكارا) نعمتهاى جوارحى و (پنهانى)
نعمتهاى قلب است. و از «عطا» آمده كه آشكارا تخفيف شرايع و وظائف دينى مردم در
اسلام بوده و پنهانى شفاعت آخرت است. و بعضى آشكارا را نعمت دنيا و پنهان را نعمت
آخرت گرفتهاند. و از «مجاهد» آمده كه آشكارا ظهور اسلام و پيروزى بر دشمنان و
پنهانى امدادهاى غيبى است كه بوسيله ملائكه اجراء ميشود. و از «ضحاك» آمده كه
آشكارا، زيبايى صورت و اندام بوده و پنهانى شناخت پروردگار است. و بعضى گفتهاند
مقصود نعمت آشكارا خود قرآن و نعمت پنهانى تأويلات و معانى آنست.- اينها احتمالاتى
بود كه در معنى نعمت ظاهرى و باطنى گفته شد- اما امام باقر (ع) ميفرمايد نعمت
ظاهرى وجود پيامبر 6 و برنامههاى او از شناخت خدا و توحيد او و اما نعمتهاى
باطنى ولايت ما اهل بيت و دوستى با ما ميباشد.
و بين اقوال مذكوره ممكن است تنافى نباشد چون بالآخره همه نعمت
پروردگار محسوب ميشود.
(وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُجادِلُ فِي اللَّهِ): و
از مردمند آنكه دشمنى در باره خدا نموده- انكار توحيد يا وجود او مينمايد-.
(بِغَيْرِ عِلْمٍ): بى آنكه دانشى داشته باشد.
(وَ لا هُدىً): و نه دليل و حجتى.
(وَ لا كِتابٍ مُنِيرٍ): و نه كتابى از جانب خدا
آمده (يعنى نه آيهاى در آن باره از خدا آمده) كه مقصود او را روشن كند و تفسيرش
در سوره حج گفته شد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 186