نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 18 صفحه : 206
حجت و برهان و اندرز و دليل بر احكام شريعت
بود، بموسى داديم.
ممكن است منظور از قرون قوم فرعون باشد. زيرا مدتى بعد از هلاك
ايشان، خداوند تورات را بر موسى نازل كرد.
(وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ): تورات براى مردمى كه پند و اندرز بپذيرند، وسيله هدايت و رحمت بود.
از پيامبر گرامى اسلام 6 روايت شده است كه: از آن وقتى كه تورات نازل
شد خداوند قومى يا امتى يا مردم عصرى يا قريهاى را هلاك نكرد مگر مردم آن قريهاى
كه بصورت ميمون درآمدند. نمىبينى كه خداوند مىفرمايد: و لقد آتينا موسى الكتاب
من بعد ما اهلكنا القرون الاولى ...؟
(وَ ما كُنْتَ بِجانِبِ الْغَرْبِيِّ إِذْ قَضَيْنا إِلى مُوسَى
الْأَمْرَ): و تو اى محمد در كنار غربى كوهى كه خداوند در آنجا با موسى تكلم
كرد و امر رسالت را بر او مسلم گردانيد حاضر نبودى. برخى گويند: يعنى در كنار وادى
غربى.
برخى گويند: يعنى هنگامى كه در باره رسالت تو با موسى سخن گفتيم،
حاضر نبودى.
(وَ ما كُنْتَ مِنَ الشَّاهِدِينَ):
تو در آنجا و در آن موقع حاضر نبودى كه قوم خود را از آنچه ديدهاى خبر دهى. لكن
ما داستان آن را براى تو مىگوييم تا معجزه تو باشد.
(وَ لكِنَّا أَنْشَأْنا قُرُوناً فَتَطاوَلَ عَلَيْهِمُ الْعُمُرُ): لكن ما قرنها را بدنبال يكديگر آورديم و در خلال آنها مردمى
آفريديم تا فاصله آنها با هلاك شدگان قبلى زياد شد و نبوت دچار فترت گرديد. در
نتيجه دچار غرور شدند و بعثت پيامبران را انكار كردند. در اين وقت ترا فرستاديم و
همانطورى كه موسى براى مردم رحمت بود ترا هم براى مردم رحمت قرار داديم.
با همين توضيحى كه داديم معنى جمله تمام ميشود. لكن برخى گويند:
منظور اين است كه خلق بسيارى آفريديم و پيامبران را يكى پس از ديگرى
سفارش كرديم كه صفات ترا براى ايشان بگويند. اما چون زمان طول كشيد و امتداد پيدا
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 18 صفحه : 206