ترجمه:

بلكه علم آنها در باره آخرت تدارك مى‌شود. بلكه آنها در باره قيامت دچار ترديدند، بلكه از شناخت آن كورند. كافران گفتند: آيا هنگامى كه ما و پدرانمان خاك شديم، بيرون آورده مى‌شويم. اين وعده‌اى است كه به ما و پدرانمان از پيش داده شده است و نيست مگر اكاذيب گذشتگان. بگو: در زمين بگرديد و ببينيد كه عاقبت مجرمين چگونه بوده است؟ بر آنها غمگين مباش و از نيرنگ آنها دلتنگ نباش و ميگويند: اگر راست مى‌گوئيد اين وعده كى خواهد بود؟ بگو: شايد پاره‌اى از آنچه عجله‌اش داريد براى شما نزديك شده باشد. خداى تو بر مردم صاحب فضل است ولى بيشتر آنها شكرگزارى نميكنند و خداى تو ميداند آنچه در دلها دارند و آنچه آشكار ميكنند. هيچ نهفته‌اى در آسمان و زمين نيست مگر اينكه در كتابى آشكار است.

قرائت:

ادارك: بصريان و ابو جعفر به باب افعال قرائت كرده‌اند و در اين صورت مقصود اين است كه: «لم يدركوا علمها و لم ينظروا فى حقيقتها بل هم فى شك منها» آنها به آخرت علم ندارند و در حقيقت آن نظر نكرده‌اند بلكه در باره آن دچار ترديدند.[1] أ اذا كنا ترابا و عظاما أ انا: ابو جعفر و قالون «آنا» به الف ممدوده و «اذا» خوانده‌اند، و روش و اسماعيل «انا» بهمزه غير ممدوده خوانده‌اند. ابن عامر و كسايى «ا اذا» و «اننا» خوانده‌اند. ابن كثير و يعقوب «اذا» و «انا» خوانده‌اند. ابو عمرو «آذا» و «آنا» خوانده است. عاصم و حمزه و خلف «ا اذا» و «ا انا» خوانده‌اند.

ضيق: ابن كثير به كسر ضاد و ديگران به فتح خوانده‌اند و هر دو بيك معنى است.

لغت:

ردف: پيوستن و ملحق شدن و نزديك شدن.

[1]- اين معنى از ابو على فارسى است. لكن معلوم نيست كه چرا وى از جمله مثبت معنى منفى استفاده كرده است. ممكن است چنين استفاده كرده باشد كه حرف استفهام در تقدير است و استفهام هم انكارى است. بهر حال همان قرائت متداول از ساير قراءات ديگر موجه‌تر است.