حيرت گشتند.

اكنون بيان ميكند كه بخشنده انواع نعمتها، خداست.

(وَ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ): خداست كه براى شما گوش و چشم و دل آفريد و اين حواس را از نيستى بهستى آورد. علت آنكه از ميان همه نعمتها اين سه نعمت را ذكر ميكند، اين است كه پى بردن به صحت هر دليلى مبتنى بر اين است كه عاقل ببيند و بشنود و فكر كند. تا بداند.

(قَلِيلًا ما تَشْكُرُونَ‌): اما شما با داشتن اين نعمتها كمتر شكر ميكنيد. برخى گويند: يعنى شما در برابر پروردگار اين نعمتها سپاسگزارى نميكنيد و از توحيد او سرباز مى‌زنيد.

(وَ هُوَ الَّذِي ذَرَأَكُمْ فِي الْأَرْضِ وَ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ‌): خدا كسى است كه شما را در روى زمين آفريد و روز قيامت بسوى او مى‌رويد تا به اعمال شما پاداش دهد.

(وَ هُوَ الَّذِي يُحْيِي وَ يُمِيتُ‌): خدا كسى است كه شما را در رحم مادران حيات ميدهد و در وقت انقضاى اجل ميميراند.

(وَ لَهُ اخْتِلافُ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ): تدبير شب و روز بدست خداست و آنها را كم و زياد ميكند. برخى گويند: يعنى آمد و شد شب در كف قدرت اوست.

(أَ فَلا تَعْقِلُونَ‌): چرا تعقل نميكنيد؟ يعنى چرا فكر نميكنيد، تا بدانيد كه اينها را صانعى است قادر و دانا و حكيم و جز او كسى سزاوار خدايى و پرستش نيست.