نامشروع حفظ ميكنند.

(إِلَّا عَلى‌ أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ‌): و اگر حفظ نكنند، مورد ملامت و سرزنش قرار ميگيرند. مگر آميزش با همسران و كنيزان كه ملامتى ندارد.

منظور از ملك يمين كنيز است. زيرا خلافى نيست كه در برابر غلام بايد از هر گونه آميزشى فرج را حفظ كرد. علت اينكه به كنيز ملك يمين مى‌گويند و بخانه و چيزهاى ديگر ملك يمين نميگويند، اين است كه خانه و چيزهاى ديگر را ميشود تغيير داد و بعاريه سپرد، اما كنيز را نميشود تغيير داد يا براى استفاده‌هاى جنسى عاريه داد.

اگر چه حلال بودن آميزش با زن و كنيز در اينجا بطور مطلق ذكر شده، اما معلوم است كه در صدد بيان همه حالات نيست و بنا بر اين منافاتى ندارد كه حال حيض و حال عده كنيز- كه در عده واطى ديگرى باشد- خارج باشد.

(فَمَنِ ابْتَغى‌ وَراءَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ العادُونَ‌): كسانى كه بغير از همسران و كنيزان خود روى مى‌آورند، ظالم و متجاوزند.

(وَ الَّذِينَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ‌): آنها نگهدارنده امانتها و وفا كننده به عهد خويشند. امانتها بر دو قسمند: امانتهاى خدا و امانتهاى بندگان.

امانتهاى خدا عباداتند. مثل روزه و نماز و غسل. امانتهاى بندگان، عبارتند از وديعه‌ها، عاريه‌ها، اجناسى كه داد و ستد ميشود، شهادتها و ... اما عهد بر سه قسم است: اوامر خداوند، عقدهاى واقع ميان مردم و نذرها. وظيفه انسان است كه بهمه اقسام امانتها و عدها وفا كند و هيچيك را تخلف نكند.

(وَ الَّذِينَ هُمْ عَلى‌ صَلَواتِهِمْ يُحافِظُونَ‌): كسانى كه نماز را در وقت ميخوانند و تضييع نميكنند. نماز را دو بار تكرار كرده است تا عظمت و اهميت آن را بفهماند.

(أُولئِكَ هُمُ الْوارِثُونَ‌): كسانى كه اين صفات را داشته و از اين خصلت‌ها بهره‌مند باشند، منزل‌هاى اهل جهنم را در بهشت به ارث مى‌برند. از پيامبر خداست كه: هر يك از شما داراى دو منزل است: منزلى در بهشت و منزلى در جهنم. هر كس‌