گردانند. و آنان كه انجام دهنده زكاتند. و آنان كه نگاه دارنده فرجهاى خود هستند.

مگر نسبت بهمسران يا كنيزان خود كه ملامتى بر آنها نيست. آنان كه غير از اينها را بجويند، متجاوزند. و آنان كه امانتها و عهدشان را رعايت ميكنند و آنان كه نمازشان را محافظت ميكنند. اينان وارثانند. كسانى هستند كه بهشت را به ارث مى‌برند و براى هميشه در آن هستند.

قرائت:

لاماناتهم: ابن كثير مفرد خوانده و ديگران جمع. وجه مفرد اين است كه مصدر و اسم جنس و قابل اطلاق بر كثير است.

على صلاتهم: كوفيان- بجز عاصم- مفرد و ديگران جمع خوانده‌اند. وجه افراد اين است كه مصدر است و وجه جمع اين است كه بمنزله اسم است. قرائت جمع اقوى است. زيرا يك اسم شرعى است و بيش از آنچه بر حسب لغت بر آن دلالت داشته، در شرع دلالت دارد.

مقصود:

(قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ‌): آنها كه خدا را تصديق كرده، فرستادگانش را پذيرفته‌اند، بپاداش خدا رستگار شدند. يا اينكه مقصود اين است كه اعمال صالحه مؤمنين باقى است. يا اينكه مقصود اين است كه مردم مؤمن سعادتمندند.

فراء گويد: «قد» ممكن است براى تأكيد رستگارى مؤمنين باشد و ممكن است براى نزديك كردن گذشته به حال باشد. چنان كه گفته ميشود: «قد قامت الصلاة» يعنى الان نماز بپاى داشته شد. پس معنى آيه اين است كه رستگارى در گذشته نصيب مؤمنين شده و اكنون نيز رستگارند. (نظير معنى ماضى نقلى در زبان فارسى).

اكنون در وصف مؤمنان مى‌فرمايد:

(الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ‌): آنها كسانى هستند كه در نماز خود متواضعند و نماز را با فروتنى ادا ميكنند و چشم خود را از محل سجده بر نميدارند و به سمت راست و چپ توجه نميكنند. در روايت است كه پيامبر مردى را ديد كه در حال نماز با ريش‌