نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 17 صفحه : 132
شنيدم كه: بدترين شما، مجردين شمايند و
فرمود: كسى كه داراى فرزندى است و قادر است كه او را همسر بدهد و ندهد و حادثهاى
پيش آيد، گناه او بر هر دوى ايشان است و نيز فرمود: چهار طائفهاند كه خداوند آنها
را لعن ميكند: كسى كه براى فرزنددار نشدن ازدواج نكند و مردى كه خود را شبيه زنان
كند و زنى كه خود را شبيه مردان كند و كسى كه مردم را گمراه كند. يعنى آنها را
مسخره كند و به بيچارهاى بگويد: بيا تا ترا عطا كنم. وقتى كه آمد، به او بگويد:
چيزى ندارم و به نابينا بگويد: از حيوانى كه جلوت هست احتياط كن و حال آنكه حيوانى
نيست و به كسى كه سراغ خانهاى ميگيرد، نشان غلط ميدهد.
(وَ الصَّالِحِينَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ إِمائِكُمْ): همچنين به غلامان و كنيزان پاكدامن خود- و بقولى با ايمان- همسر
بدهيد. سپس در باره افراد آزاد ميفرمايد:
(إِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ): اگر اينها گرفتار تنگدستى هستند، خداوند پس از ازدواج بىنيازشان
ميكند.
(وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِيمٌ): فضل خداوند بسيار و
به حال و مصلحت ايشان آگاه است و بر وفق مصلحت با آنها رفتار ميكند. امام صادق (ع)
فرمود: كسى كه از ترس فقر ازدواج نكند، سوء ظن دارد. زيرا خداوند فرموده است:(إِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ).
(وَ لْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لا يَجِدُونَ نِكاحاً حَتَّى
يُغْنِيَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ): آنان كه از دادن مهر و
نفقه عاجزند و نميتوانند ازدواج كنند، بايد پاكدامنى كنند و خود را آلوده بمنكرات
و فحشاء نكنند، تا خداوند روزى آنها را توسعه دهد.
غلامان و كنيزانى كه از شما درخواست قرار داد مكاتبه مىكنند، اگر
مصلحت و رشدى- و بقولى قدرت بر تحصيل مال- در آنها مىبينيد، با آنها قرار داد
ببنديد. مقصود از مكاتبه اين است كه انسان با بنده خود قرار داد كند كه هر گاه
فلان مبلغ ظرف اقساطى بپردازد، آزاد باشد. فقهاء مىگويند: اين امر در اينجا براى
استحباب است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 17 صفحه : 132