نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 16 صفحه : 81
و وسوسهاش شما را از بهشت اخراج نكند كه
دچار مشقت و زحمت تحصيل معاش و تأمين نفقه عيال خواهى شد، بهمين جهت است كه
گرفتارى را نسبت به آدم داده نه به آدم و بحوا.
سعيد بن جبير گويد: گاوى به آدم داده شد كه بوسيله او زراعت ميكرد و
عرق مىريخت.
(إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيها وَ لا تَعْرى): در بهشت همه چيز فراوان است. برهنه و گرسنه نخواهى شد.
(وَ أَنَّكَ لا تَظْمَؤُا فِيها وَ لا تَضْحى):
در بهشت تشنگى پيدا نميكنى و آفتاب بهشت ترا نميسوزاند.
گويند: در بهشت خورشيد نيست. فقط روشنايى و سايه است. پرسش:
چرا ميان گرسنگى و برهنگى از يك طرف و تشنگى و آفتابزدگى از طرف ديگر
جمع كرده است. در حالى كه تشنگى از جنس گرسنگى و آفتابزدگى از جنس برهنگى است؟
پاسخ:
1- تشنگى بيشتر از شدت حرارت و حرارت از عريانى در برابر خورشيد و
آفتابزدگى است. بنا بر اين در معنى بيكديگر نزديكند و با هم جمع شدهاند. نيز
گرسنگى و برهنگى باطن و عريانى برهنگى ظاهر است و بنا بر اين با يكديگر متشابهند و
با هم جمع مىشوند.
2- عرب بواسطه اعتماد بفهم مخاطب و اينكه او مىتواند هر چيزى را در
جاى خود قرار دهد و بفهمد، تعبيرات خود را بصورت مذكور در آيه مىآورد.
(فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطانُ قالَ يا آدَمُ هَلْ أَدُلُّكَ
عَلى شَجَرَةِ الْخُلْدِ وَ مُلْكٍ لا يَبْلى):
شيطان او را وسوسه كرد، گفت: اى آدم، آيا ترا دلالت كنم بدرختى كه هر
كس بخورد هرگز نميرد و آيا راهنمايى كنم ترا به سلطنتى كه هرگز فنا نپذيرد. نظير
اينكه
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 16 صفحه : 81