(قالَ هُمْ أُولاءِ عَلى‌ أَثَرِي‌): موسى در جواب گفت: آنها در پى من هستند و بزودى بمن خواهند پيوست.

حسن گويد: يعنى آنها به دين و براه و رسم من هستند و منتظرند كه برگردم و دستورات دينى را بايشان ابلاغ كنم.

(وَ عَجِلْتُ إِلَيْكَ رَبِّ لِتَرْضى‌): خدايا من عجله كردم و بر آنها سبقت گرفتم تا ترا راضى گردانم.

(قالَ فَإِنَّا قَدْ فَتَنَّا قَوْمَكَ‌): خداوند فرمود: ما قوم ترا بوسيله گوساله سامرى به امتحان افكنديم و تكليف را بر آنها دشوار گرفتيم و بر آنها لازم شمرديم كه دقت كنند و بدانند كه گوساله خدا نيست. چنان كه ميفرمايد:(الم أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُونَ) (سوره عنكبوت 2) آيا مردم گمان مى‌كنند كه چون گفتند ايمان آورديم، متروك مى‌مانند و گرفتار امتحان نميشوند؟

(مِنْ بَعْدِكَ وَ أَضَلَّهُمُ السَّامِرِيُ‌): اين امتحان بعد از رفتن تو بود كه سامرى ايشان را دعوت بگمراهى كرد.

برخى گويند: منظور اين است كه ما با آنها معامله امتحان كنندگان كرديم تا مخلص از منافق شناخته شود.

(فَرَجَعَ مُوسى‌ إِلى‌ قَوْمِهِ غَضْبانَ أَسِفاً): موسى از ميقات با خشم و اندوه شديد بسوى بنى اسرائيل برگشت. علت تأثر موسى اين بود كه مى‌ترسيد نتواند آنها را براه راست برگرداند.

(قالَ يا قَوْمِ أَ لَمْ يَعِدْكُمْ رَبُّكُمْ وَعْداً حَسَناً): به ايشان گفت: مگر نه خداوند به شما وعده راست داده بود كه تورات را براى شما بفرستد تا بمحتويات آن آگاه شويد و طبق دستور آن عمل كنيد و سزاوار پاداش گرديد؟

برخى گويند: منظور از وعده راست، نجات از فرعون و آمدن به طرف راست كوه طور و آمرزش توبه كاران است.

(أَ فَطالَ عَلَيْكُمُ الْعَهْدُ): آيا مدت دورى من از شما زياد شده بود؟